Zapraszamy na
nasz kanał na youtube

yt video
Zobacz

Autor: amazonki

Testy wielogenowe – by uniknąć zbędnego leczenia

Posted on by amazonki

Testy wielogenowe – by uniknąć zbędnego leczenia

Polskie pacjentki z rakiem piersi HR+/HER2 często otrzymują chemioterapię w ramach leczenia uzupełniającego, choć wiemy już dziś, że większość z nich nie odnosi z tego korzyści terapeutycznych. Mamy też narzędzia – badania wielogenowe, które pozwalają zidentyfikować te pacjentki. Niestety, nie są one dostępne w refundacji.

– Wiedza o tym, czy zastosowanie chemioterapii jest faktycznie konieczne pozwoliłaby na jej wykorzystanie wyłącznie u pacjentek, które rzeczywiście potrzebują takiej terapii, zwiększając akceptację dla tej formy leczenia. Z drugiej strony uchroniłaby pacjentki, które nie potrzebują tej formy leczenia, od wiążących się z nią skutków zdrowotnych i emocjonalnych. Co istotne, sięgnięcie po testy wielogenowe nie byłoby dla płatnika dużym obciążeniem, zważywszy na to, że dzięki nim u części pacjentek można byłoby odstąpić od chemioterapii – zwraca uwagę Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń „Amazonki” we wstępie do raportu badawczego „Perspektywa pacjentek w leczeniu raka piersi w Polsce”. Raport ten został przygotowany przez Instytut Ochrony Zdrowia we współpracy z Federacją Stowarzyszeń „Amazonki”, Fundacją Onko-Cafe – Razem Lepiej i Fundacją OmeaLife i przedstawia wyniki badania ankietowego, które przeprowadzono wśród kobiet, u których zdiagnozowano raka piersi.

 

Testy genomowe ułatwiają wybór terapii

Leczenie onkologiczne, w tym leczenie raka piersi, jest coraz bardziej spersonalizowane. Ten postęp zawdzięczamy w dużej mierze badaniom genomowym. To właśnie analiza genomu guza sprawia, że lekarz może z większą pewnością dobrać optymalny schemat leczenia dla pacjentki z wczesnym rakiem piersi HR+ i HER2-, uwzględniając specyficzne cechy biologiczne jej nowotworu oraz prognozowane korzyści wynikające z zastosowania chemioterapii.

Podjęcie decyzji o włączeniu do leczenia systemowego kobiet z wczesnym, hormonozależnym (HR+) i HER2-ujemnym rakiem piersi, prócz terapii hormonalnej, również chemioterapii, wymaga szczegółowej analizy potencjalnych korzyści oraz skutków ubocznych jej zastosowania.

Klasyczne testy  genetyczne badają pojedyncze geny związane z ryzykiem dziedziczonym. Natomiast testy genomiczne oceniają ekspresję genów odpowiedzialnych za rozwój i progresję guza. Dzięki temu możemy przewidzieć, w jaki sposób nowotwór może się rozwijać i reagować na leczenie.

– Testy genomowe pokazują, czy w guzie występują geny wskazujące na jego szczególnie agresywny przebieg i dużą skłonność do nawrotu oraz proliferacji komórek. Chore, które mają wysokie ryzyko kliniczne, zazwyczaj mają też wysokie ryzyko genomowe. Zaś u tych, które mają niskie ryzyko kliniczne, zwykle występuje również niskie ryzyko genomowe, ale nie zawsze to się pokrywa. Mamy więc też takie pacjentki, które mają niskie lub pośrednie ryzyko kliniczne, a ryzyko genomowe jest u nich wysokie. Wiemy, że takie chore odniosą korzyść z chemioterapii. Przydatność testów genowych może więc być znaczna, ponieważ może wskazać, u której pacjentki z grupy pośredniego ryzyka powinniśmy jednak sięgnąć po chemioterapię, a u której możemy od tego leczenia odstąpić, pozostając tylko przy hormonoterapii – mówiła w wywiadzie udzielonym serwisowi Medexpress dr n. med. Barbara Radecka, kierownik Kliniki Onkologii z Odcinkiem Dziennym Opolskiego Centrum Onkologii Uniwersytetu Opolskiego.

 

Ile pacjentek leczymy chemioterapią?
Badanie przeprowadzone na potrzeby raportu wykazało, że chemioterapię w schemacie terapeutycznym raka piersi zastosowano aż u 73 proc. spośród 1295 ankietowanych kobiet. Autorzy zwracają uwagę na fakt, że odsetek pacjentek, które w trakcie leczenia otrzymywały chemioterapię, zmniejszał się wraz z wiekiem: od 86 proc. wśród pacjentek, które otrzymały diagnozę przed 40. rokiem życia, do 58 proc. wśród pacjentek, które otrzymały diagnozę w wieku 60–69 lat. Wśród pacjentek z hormonozależnym (HR+), HER2- rakiem piersi, chemioterapię otrzymało 62,3 proc. pacjentek.

 

Obawy związane z chemioterapią

Pacjentki wypowiedziały się też na temat swoich obaw, związanych z chemioterapią. Odsetek tych, które deklarowały obawy dotyczące stosowania chemioterapii, zmniejszał się wraz z wiekiem: od około 77 proc. wśród pacjentek, które otrzymały diagnozę przed 40. rokiem życia, do 63 proc. wśród pacjentek, które otrzymały diagnozę w wieku 60–69 lat.

Z raportu wynika również, że nie są to obawy bezpodstawne. Wśród pacjentek, które otrzymywały chemioterapię w trakcie leczenia raka piersi, aż 90,6 proc. doświadczyło negatywnych skutków chemioterapii. Najczęściej zgłaszanym negatywnym skutkiem chemioterapii była utrata włosów i łysienie (93 proc.). Ponadto, 70 proc. zgłaszało przewlekłe zmęczenie i obniżenie jakości życia. Częstymi negatywnymi skutkami chemioterapii były również: nudności i wymioty (67,5 proc.), stres i napięcie emocjonalne (58,4 proc.), bóle kości i stawów (57,9 proc.), problemy z paznokciami (55,7 proc.), bóle mięśni w pierwszych dniach od leczenia (50,6 proc.), nadwrażliwość na zapachy (47 proc.) i bezsenność (42,3 proc.).

 

Dlatego tak ważne jest, by móc ocenić, które pacjentki znajdują się w grupie wysokiego ryzyka i bezwzględnie wymagają włączenia chemioterapii, a którym można zaoszczędzić toksycznych skutków takiego leczenia.

– Chore na wczesnego raka piersi o fenotypie luminalnym, HER2-ujemnym często w postępowaniu uzupełniającym otrzymują chemioterapię, nawet jeżeli nie ma pewności, czy przyniesie im to korzyści. Większość chorych obawia się skutków ubocznych chemioterapii, takich jak utrata włosów, nudności i wymioty, osłabienie, co dodatkowo zwiększa stres i napięcie emocjonalne związane z zachorowaniem – zwraca uwagę prof. dr hab. n. med. Renata Duchnowska, kierownik Kliniki Onkologii Wojskowego Instytutu Medycznego – Państwowego Instytutu Badawczego.

Wiedza zwiększa akceptację

Eksperci podkreślają również, że decyzja terapeutyczna, podjęta na podstawie testu genomicznego sprawia, że pacjentka może mieć większą pewność, iż zaproponowane leczenie jest precyzyjnie dopasowane do jej potrzeb. Ta wiedza w znaczący sposób przekłada się na większy komfort psychiczny pacjentek, ponieważ leczenie jest wybierane świadomie i bardziej przewidywalne. To naprawdę bardzo ważny aspekt, bo dobrostan psychiczny i akceptacja wybranej metody leczenia ma wpływ na końcowy efekt terapii.

Wśród pacjentek z wczesnym rakiem piersi (bez odległych przerzutów), dominująca część (93,8 proc.) badanych jednoznacznie zadeklarowała, że gdyby lekarz zaproponował wykonanie bezpłatnego testu wielogenowego w trakcie doboru leczenia uzupełniającego, który określi, czy pacjentka odniesie korzyść z chemioterapii, to chciałaby skorzystać z takiej możliwości. Nie stwierdzono istotnych różnic w tym zakresie ze względu na wiek w momencie diagnozy. Wśród pacjentek z hormonozależnym (HR+), HER2- rakiem piersi, chęć wykonania bezpłatnego testu wielogenowego zadeklarowało 93,9 proc. respondentek.

 

Co istotne, aż 78,3 proc. pacjentek z wczesnym rakiem piersi, biorących udział w badaniu zadeklarowało, że podjęcie decyzji o leczeniu na podstawie wyniku testu wielogenowego wpłynęłoby pozytywnie na pewność i akceptację wobec chemioterapii. Autorzy raportu nie stwierdzili istotnych różnic w tym zakresie ze względu na wiek w momencie diagnozy. Wśród pacjentek z hormonozależnym (HR+), HER2- rakiem piersi, odpowiedzi „zdecydowanie tak” udzieliło 41 proc. respondentek, a odpowiedzi „raczej tak” udzieliło 37,1 proc. respondentek (łącznie 78,1 proc).

 

Pacjentki wciąż nie wiedzą

Autorzy raportu zapytali pacjentki o doświadczenia towarzyszące decyzji o wyborze leczenia, ze szczególnym uwzględnieniem decyzji dotyczącej zastosowania chemioterapii.

Wśród pacjentek z hormonozależnym (HR+), HER2- rakiem piersi, czyli grupy pacjentek z podtypem biologicznym raka piersi kwalifikującej się do skorzystania z testu wielogenowego o zdolności prognostycznej i predykcyjnej, tylko 36,7 proc. pacjentek podczas podejmowania decyzji co do stosowanego leczenia, słyszało o możliwości wykonania badania – testu wielogenowego, który określiłby, czy pacjentka odniesie korzyść z leczenia chemioterapią. Odsetek pacjentek z HR+/HER2- rakiem piersi, które słyszały o testach wielogenowych był istotnie wyższy wśród tych pacjentek, które zachorowały w ciągu ostatniego roku (46,8 proc.) lub w ciągu ostatnich dwóch lat (45,4 proc.), niż wśród pacjentek, które zachorowały na raka piersi w ciągu ostatnich 3-5 lat (36,3 proc.) lub ponad 5 lat temu (28 proc).

Wśród 175 pacjentek z HR+/HER2- rakiem piersi, które deklarowały posiadanie informacji na temat możliwości wykonania testów wielogenowych, głównym źródłem informacji był lekarz (65,7 proc.). Ponadto co czwarta pacjentka dowiedziała się o testach wielogenowych od innych pacjentek lub pozyskała taką informację w Internecie.

– Z badania ankietowego wynika, że 2/3 pacjentek nawet nie wie o możliwości wykonania testu wielogenowego przed przystąpieniem do chemioterapii. Nie są o tej możliwości informowane, bo te testy nie są finansowane ze środków publicznych. Kobieta może wykonać taki test, ale musi za niego zapłacić. Dla wielu pacjentek jego cena jest po prostu zbyt wysoka. Nie powinno być tak, że wybór optymalnego leczenia uzależniony jest od zasobności portfela osoby chorej i jej najbliższych – podsumowuje Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń „Amazonki”.

 

Rekomendacje płynące z raportu

Autorzy podkreślają, że brak finansowania ze źródeł publicznych sprawia, że niewiele kobiet korzysta z możliwości diagnostycznych, jakie dają badania wielogenowe. Prowadzi to często do sytuacji, w której pacjentka jest niepotrzebnie leczona chemioterapią, a przez to narażona na skutki jej działań niepożądanych.

Stąd w podsumowaniu raportu czytamy, że „mając na uwadze doświadczenia Polek, u których zdiagnozowano raka piersi i które przechodziły przez proces jego leczenia, w tym chemioterapię w leczeniu uzupełniającym, istnieje pilna i niezaspokojona potrzeba medyczna pacjentek, związana z zapewnieniem dostępu do testów wielogenowych o zdolności prognostycznej i predykcyjnej w doborze leczenia uzupełniającego w ramach świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych”.

– Przeprowadzone badanie pokazuje, że aż 93 proc. respondentek skorzystałoby z nich, gdyby były bezpłatne. To chyba najdobitniej świadczy o tym, że konieczne są zmiany. Dlatego powtórzę: jako pacjentki z rakiem piersi oczekujemy dostępności testów wielogenowych pozwalających na bezpieczne odstąpienie od chemioterapii w systemie publicznej opieki zdrowotnej – apeluje Krystyna Wechmann, Prezes Federacji Stowarzyszeń „Amazonki”.

 

O raku piersi HR+/HER2-

Rak piersi HR+/ HER2- stanowi nawet do 80 proc. rozpoznań tego nowotworu. W przypadku tego podtypu mamy do czynienia z ekspresją receptorów dla hormonów estrogenowych i progesteronowych (HR),  a jednocześnie nie mamy receptora naskórkowego czynnika wzrostu typu drugiego (HER2).

Podstawową metodą leczenia w podtypie nowotworu jest hormonoterapia. Jej celem jest zablokowanie receptorów estrogenowych i progesteronowych umiejscowionych na komórkach nowotworu, by powstrzymać jego rozwój. Można to osiągnąć albo poprzez ich blokadę albo wpływając w sposób bezpośredni na syntezę hormonów powstających w jajnikach lub w tkance tłuszczowej.

Dodatkowo, u wybranych pacjentek, prócz hormonoterapii stosuje się też chemioterapię. Decyzja o jej podaniu podejmowana jest w oparciu o czynniki kliniczne i kliniczno-patomorfologiczne. Bierze się pod uwagę wielkość nowotworu, liczbę zajętych węzłów chłonnych ekspresję receptora Ki-67 i tzw. różnorodność histologiczną. Prof. dr hab. n. med. Renata Duchnowska w wywiadzie dla serwisu Medexpress powiedziała, że „nawet do 85 proc. pacjentek absolutnie nie wymaga chemioterapii, ale nie da się tego określić na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych, ale można to zrobić na podstawie testów genomowych”.

 

Źródła:

  1. Raport badawczy „Perspektywa pacjentek w leczeniu raka piersi w Polsce”. Raport ten został przygotowany przez Instytut Ochrony Zdrowia we współpracy z Federacją Stowarzyszeń „Amazonki”, Fundacją Onko-Cafe – Razem Lepiej i Fundacją OmeaLife
  2. „Testy wielogenowe jako metoda racjonalizacji chemioterapii u pacjentek z wczesnym rakiem piersi” – wywiad z dr n. Med. Barbarą Radecką dla Medexpress (https://www.medexpress.pl/leki-technologie-medyczne/testy-wielogenowe-jako-metoda-racjonalizacji-chemioterapii-u-pacjentek-z-wczesnym-rakiem-piersi/)
  3. „Jak zaoszczędzić pacjentkom toksycznego leczenia?” – wywiad z prof. dr hab. n. med. Renatą Duchnowską dla Medexpress (https://www.medexpress.pl/leki-technologie-medyczne/jak-zaoszczedzic-pacjentkom-toksycznego-leczenia/)

XXXI OGÓLNOPOLSKA SPARTAKIADA AMAZONEK – 16-19 czerwca 2025 w Poznaniu

Posted on by amazonki

XXXI OGÓLNOPOLSKA SPARTAKIADA AMAZONEK – 16-19 czerwca 2025 w Poznaniu

Zakwaterowanie w Hotelu Camping Malta w Poznaniu, ul. Krańcowa 98, dojazd na miejsce w zakresie własnym.

Przyjazd i zakwaterowanie od ok. godziny 11:00.  

Odpłatność wynosi 150 zł za osobę, prosimy o uiszczenie wpłaty przed wyjazdem na numer konta Poznańskiego Towarzystwa „Amazonki”: 83 1090 1362 0000 0000 3609 0739 – będziemy wdzięczne za ujęcie w tytule przelewu, czego dotyczy wpłata.

Uczestnik zobowiązany jest do POSIADANIA aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności. Orzeczenie uczestnik musi posiadać w fizycznej wersji i przekazać go koordynatorom na miejscu Spartakiady lub dostarczyć je w wersji elektronicznej przed wyjazdem na wydarzenie.

W razie nie uprzedzenia organizatorów o nieobecności na Spartakiadzie w terminie najpóźniej 7 dni przed rozpoczęciem wyjazdu, osoba zgłoszona zostanie obciążona kosztami pobytu.

Konferencja „ODWAŻ SIĘ ŻYĆ (pomimo raka)” | 7 czerwca | online

Posted on by amazonki

Kochane Amazonki!

Zapraszamy na konferencję „ODWAŻ SIĘ ŻYĆ (pomimo raka)”, gdzie poznasz historie 13 niezwykłych kobiet, ekspertów i wsparcie, które pomoże Ci żyć pięknie i odważnie.

W trakcie konferencji:

  • poznasz historie 13 niezwykłych kobiet, które wygrały z rakiem,
  • wysłuchasz prelekcji 13 ekspertów, którzy podpowiedzą, jak wyjść z choroby obronną ręką i jak zmienić podejście do życia i zdrowia,
  • spotkasz kobiety, które będą wsparciem na Twojej drodze,
  • weźmiesz udział w premierze książki „RAK BEZ TABU”.

Konferencja jest dla wszystkich, którzy:

  • otrzymali diagnozę nowotworu,
  • chcą wesprzeć bliskich lub innych zmagających się z chorobą,
  • szukają wiedzy, jak zadbać o zdrowie na przyszłość.

Organizatorką jest Anna Diller – mentorka, trenerka i założycielka Rozwijalni Kobiet, która od prawie 10 lat inspiruje kobiety do sięgania po swoje marzenia. W sierpniu 2024 usłyszała diagnozę raka i postanowiła zrobić z tego siłę do działania.

Dołącz i zainspiruj się! 

Na Konferencję można zapisać się bezpłatnie klikając w poniższy link: https://annadiller.pl/konferencja-odwaz-sie-zyc/

ZAPYTANIE OFERTOWE NA ZAKUP ZAKWATEROWANIA I WYŻYWIENIA PODCZAS PLENERÓW ARTYSTYCZNYCH

Posted on by amazonki

 

 

 

 

Poznań, dnia 22 maja 2025 r.

 

ZAPYTANIE OFERTOWE NA ZAKUP ZAKWATEROWANIA I WYŻYWIENIA PODCZAS PLENERÓW ARTYSTYCZNYCH

Niniejszym Federacja Stowarzyszeń „Amazonki” z siedzibą w Poznaniu przy ul. Piastowskiej 38, dalej zwana ZAMAWIAJĄCYM zaprasza Państwa do składania ofert na realizację następującego zamówienia:

Zamawiający: 

Federacja Stowarzyszeń „Amazonki”

Piastowska 38, 61-556 Poznań

Tel. 790 324 914

KRS 0000027259 

NIP: 783-15-57-140

Regon: 634240041

Adres strony internetowej: https://www.amazonkifederacja.pl/

Email: amazonki@amazonki.poznan.pl

Status organizacji pożytku publicznego: TAK

Zamawiający nie jest płatnikiem VAT 

 

Tytuł projektu:  „ARTYSTYCZNY ŚWIAT AMAZONEK”.

Projekt jest realizowany w ramach zadań zlecanych, dofinansowanych ze środków PFRON.

 

Tryb wyboru oferty: Postępowanie prowadzone jest w trybie oceny i porównania ofert zgodnie z zasadą konkurencyjności, opisaną w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności kosztów w ramach art. 36 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

 

Harmonogram postępowania: 

Dnia 22.05.2025 – zaproszenie do składania ofert. 

Dnia 30.05.2025 godzina 23:59:59 – data zakończenia składania ofert –  liczy się data wpływu na skrzynkę mailową (iza.dolata@amazonki.poznan.pl). 

Dnia 02.06.2025 – ogłoszenie decyzji o wyborze oferty. 

Zapytanie zostanie udostępnione również na stronie http://amazonkifederacja.pl/

O wynikach zostaną poinformowani mailowo wszyscy Oferenci.

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

  • Przedmiot zamówienia

Przedmiotem zamówienia  jest zakup usług pobytowych: hotelarskich, restauracyjnych i cateringowych celem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia uczestników i kadry oraz nieodpłatne zapewnienie zaplecza lokalowego i organizacyjnego do zrealizowania warsztatów artystycznych dla Amazonek.

Powyższe usługi są niezbędne do realizacji imprez o charakterze artystyczno – integracyjnym: 4 plenery artystyczne dla Amazonek.

 

Dopuszcza się dzielenie zamówienia – oferty muszą zostać złożone na realizację pojedynczych imprez – na każdą imprezę należy złożyć odrębną ofertę. Oferty dotyczące więcej niż jednej imprezy nie będą rozpatrywane. Jeden Oferent może złożyć więcej niż jedną ofertę. Zamawiający zastrzega sobie możliwość wyboru więcej niż jednego wykonawcy. Listy rankingowe złożonych ofert zostaną sporządzone dla każdej imprezy osobno.

Nie dopuszcza się wyboru ofert podmiotów pośrednio zlecających usługi będące przedmiotem niniejszego zamówienia innym podmiotom, podmiot składający swoją ofertę powinien być dysponentem odpowiedniej bazy pobytowo-warsztatowej, której ta oferta dotyczy – warunek ten będzie weryfikowany przez Komisję Konkursową na etapie wyboru ofert. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane.

OPIS IMPREZ, KTÓRYCH DOTYCZY ZAMÓWIENIE:

Plener artystyczny dla Amazonek: 

  1. Założono przeprowadzenie 4 imprez tego typu po 56 osób (50 uczestników + 6 osób kadry) każda. Uczestnikami imprez są osoby z niepełnosprawnością. 
  2. Przewidziano w ramach jednego terminu pleneru 6 dni pobytowych z 5 noclegami (przyjazd w godzinach południowych pierwszego dnia, 5 noclegów, wyjazd w godzinach wczesno popołudniowych 6 dnia) oraz wyżywieniem: obiad i kolacja pierwszego dnia; trzy posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i przerwa kawowa każdego pełnego dnia pobytu oraz śniadanie i obiad ostatniego dnia. Założono organizację spotkania integracyjnego przy muzyce w ramach kolacji drugiego dnia w formie ogniska/grilla/lub innej zaproponowanej przez oferenta. 
  3. Założono realizację działań w ośrodkach pobytowych szkoleniowo-rekreacyjnych dysponujących dużym obszarem terenu naturalnego wokół, zadrzewionym, zielonym w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu (gdzie będą realizowane zajęcia artystyczne, np. malarstwa, z miejscem na swobodne rozstawienie 15 sztalug, lub 4 stanowisk roboczych dla 15 osób każde, w dużych odstępach zapewniających swobodną pracę, ciszę i skupienie) oraz możliwość aranżacji stanowisk pracy zajęciowej na wolnym powietrzu na terenie obiektu (np. wystawienie stołów i krzeseł do pracy na wolnym powietrzu) – brak dysponowania wyżej opisaną przestrzenią zieloną spowoduje odrzucenie oferty. 
  4. Założono, że ośrodki te muszą posiadać i udostępnić nieodpłatnie wolną przestrzeń w budynku (np. salki szkoleniowe) mogącą swobodnie pomieścić 4 grupy po max. 15 osób każda wraz ze stanowiskami roboczymi do prac warsztatowych pod zadaszeniem w razie braku pogody, lub jej gwałtownej zmiany – pomieszczenia te muszą być dobrze wentylowane, na tyle przestronna aby zespoły robocze mogły komfortowo i swobodnie jednocześnie pracować oraz muszą być dostępne przez cały okres pobytu – brak dysponowania wyżej opisaną przestrzenią roboczą wewnątrz budynku spowoduje odrzucenie oferty.  
  5. Baza noclegowa, sale robocze oraz pomieszczenia, gdzie będą serwowane posiłki muszą znajdować się w tym samym kompleksie/zespole budynków aby możliwe było swobodne i szybkie przemieszczanie się pomiędzy nimi – brak spełnienia tego warunku spowoduje odrzucenie oferty.  
  6. Budynki, w których będą zakwaterowane uczestniczki oraz odbywać się będą zajęcia nie mogą znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie ruchliwych ulic i głównych dróg, muszą być od nich daleko sytuowane, oddzielone terenem zielonym i zadrzewionym, tak aby ruch uliczny nie był widoczny i aby nie stanowił czynnika rozpraszającego i utrudniającego prace warsztatowe wymagające skupienia i koncentracji – brak spełnienia tego warunku spowoduje odrzucenie oferty.  
  7. Założono, że obiekty, w których realizowane będą warsztaty powinny być lokowane na terenach rekreacyjnych, plenerowych o ukształtowaniu terenu i infrastrukturze odpowiednich aby uczestniczki mogły wieczorami aktywizować się fizycznie i relaksować po dniach pełnych pracy, np. spacery, marsze z kijami nordic walking – spełnienie tego warunku będzie odpowiednio punktowane.   
  8. Obiekty, w których zakwaterowane będą uczestniczki powinny posiadać dostępne windy, lub uczestniczki muszą zostać zakwaterowane na poziomie parteru lub pierwszego piętra – spełnienie tego warunku będzie odpowiednio punktowane. 
  9. Oferenci składający oferty muszą uwzględnić opisany powyżej charakter realizowanych działań artystycznych, twórczych i wyrazić zgodę na ich realizację na terenie swoich obiektów zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz zabudowań oraz terenu przyległego do budynku – nie wyrażenie takiej zgody powoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana. 
  10. Oferenci składający oferty muszą wyrazić zgodę na oznakowanie i eksponowanie logotypów i informacji o projekcie w pomieszczeniach i obiektach gdzie będą realizowane działania (banery, karty informacyjne, kartki przylepiane na ścianach z logo PFRON, logo RP, logo Federacji) oraz Oferenci muszą wyrazić zgodę na dokumentowanie prowadzonych przez Zamawiającego działań, w szczególności na fotografowanie i filmowanie na terenie obiektów należących do Oferenta, gdzie prowadzone będą działania w ramach imprez – nie wyrażenie takiej zgody powoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana. 
  11. Obiekty, w których realizowane będą imprezy powinny dysponować bezpośrednio przyległym własnym parkingiem, na którym swobodnie może zaparkować autokar dowożący uczestniczki wraz ze sprzętem do realizacji działań artystycznych, parking który umożliwi swobodne, spokojne i bezkolizyjne wysiadanie/wsiadanie uczestniczek i rozpakowanie/zapakowanie bagaży oraz sprzętu – spełnienie tego warunku będzie odpowiednio punktowane.    

Wszystkie powyżej opisane wymagania będą odpowiednio punktowane zgodnie z kryteriami oceny oferty. Komisja zastrzega sobie także prawo do weryfikowania przedstawionych przez oferentów informacji na podstawie informacji internetowych ogólnie dostępnych, strony oferenta oraz Google Maps, a także zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia ewentualnej wizji lokalnej obiektów oferenta. Komisja Ofertowa zastrzega sobie prawo do negocjowania ceny z oferentami.

 

Informacje dodatkowe: 

  1. Śniadanie zostanie zorganizowane w postaci „szwedzkiego stołu” wraz z gorącymi napojami kawa, herbata czarna, herbaty smakowe, z dodatkami: mleko/śmietanka, cukier oraz wodą mineralną i sokiem, przy zastrzeżeniu konieczności podania posiłków bezmięsnych (wegetariańskich/wegańskich). 
  2. Każdy obiad składać się ma z dwóch dań i soku oraz wody mineralnej. Posiłki będą takie same dla wszystkich uczestników przy zastrzeżeniu konieczności podania posiłków bezmięsnych (wegetariańskich/wegańskich). 
  3. Kolacja zostanie zorganizowana w postaci „szwedzkiego stołu” składać się ma z dania ciepłego, zimnych przekąsek, gorącego napoju (kawa i herbata), wody mineralnej oraz soku przy zastrzeżeniu konieczności podania posiłków bezmięsnych (wegetariańskich/wegańskich).
  4. Przerwa kawowa ma być w formie serwisu stałego dostępnego bez ograniczeń w każdy pełny dzień pobytu (od rozpoczęcia do zakończenia zajęć), składać się ma z gorących napojów (kawa, herbata czarna, herbaty smakowe), z dodatkami: mleko/śmietanka, cukier oraz wody mineralnej z cytryną i miętą oraz wody mineralnej bez dodatków. 
  5. Liczba dni serwisów kawowych – 4 dni (drugi, trzeci, czwarty, piąty – pełne dni pobytu). 
  6. Harmonogram godzinowy posiłków i serwisów kawowych zostanie uzgodniony z Zamawiającym i podporządkowany będzie pod wymagania Zamawiającego. 
  7. Menu poszczególnych posiłków ustala Wykonawca z zastrzeżeniem punktów a) do f), przy akceptacji Zamawiającego.

 

Oferent jest zobowiązany dopuszczać możliwość zmiany daty dostawy usługi pobytowej w ramach przedstawianego harmonogramu imprez na wniosek Zamawiającego bez obciążania Zamawiającego dodatkowymi kosztami. Informacja o zmianie terminu zostanie przekazana Oferentowi najpóźniej na 7 dni przed planowanym pierwotnie terminem rozpoczęcia imprezy. W takim przypadku Oferent o nowym terminie imprezy poinformowany zostanie najpóźniej na 7 dni przed jej rozpoczęciem. 

 

Zamawiający zastrzega sobie prawo do rezygnacji z części zamówionych usług (zgodnie z ilością uczestników imprez, którzy nie wyrażą chęci/zgody przyjazdu na imprezę we wskazanej lokalizacji), w związku z powyższym Zamawiający zastrzega, iż zapłata nastąpi jedynie za faktycznie wykorzystane noclegi i wyżywienie.   Zamawiający zastrzega sobie prawo do zwiększenia grupy pobytowej o maksymalnie 5 osób więcej z zachowaniem 7 dniowego terminu powiadomienia Oferenta o takiej konieczności. 

 

Określenie warunków istotnych zmian umowy zawartej w wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia, o ile przewiduje się możliwość zmiany takiej umowy Z uwagi na charakter projektu Zamawiający przewiduje możliwość rezygnacji z wykonania części usługi noclegowej i cateringowej oraz wynajmu sali – w sytuacji braku możliwości zrekrutowania uczestników chętnych do udziału w szkoleniu. Określone w zamówieniu ilości wykonywanych usług są ilościami szacunkowymi i mogą ulec zmianie. 

Przewidywane terminy i miejsca realizacji imprez: 

  • Plener artystyczny nr 1 – w dniach 23-28 czerwca 2025 r.; Łężeczki, województwo wielkopolskie, 
  • Plener artystyczny nr 2 – w dniach 10-15 sierpnia 2025 r.; Wągrowiec, województwo wielkopolskie, 
  • Plener artystyczny nr 3 – w dniach 31 sierpnia – 5 września 2025 r.; Wągrowiec, województwo wielkopolskie,
  • Plener artystyczny nr 4 – w dniach 7-12 września 2025 r.; Sieraków, województwo wielkopolskie,

 

Sporządzenie oferty:

Oferta musi zostać sporządzona na Formularzu Oferty – zał. nr 1 do niniejszego Zapytania Ofertowego; wszystkie elementy Formularza Oferty muszą zostać wypełnione. Jeśli Oferent chce złożyć oferty na realizację więcej niż jednej imprezy, to dla każdego terminu należy sporządzić odrębną ofertę.

W ofercie należy podać:

  1. Nazwa i termin imprezy, której dotyczy oferta.
  2. Koszt zakwaterowania i wyżywienia.
  3. Spełnienie kryteriów obowiązkowych: kryteria, których spełnienie jest obowiązkowe aby oferta została rozpatrywana.
  4. Kryteria dodatkowe: kryteria, których spełnienie jest dodatkowo punktowane.
  5. Zgody, których wyrażenie jest konieczne aby oferta była rozpatrywana.
  6. Deklaracja, czy Oferent jest dysponentem bazy pobytowo-warsztatowej, której ta oferta dotyczy.

 

Razem z ofertą należy obowiązkowo złożyć zał. nr 2 – Oświadczenie o braku powiązań kapitałowych lub osobowych, oferty bez zał. nr 2 nie będą rozpatrywane.

  • informacje o wykluczeniu

Zamówienie nie może zostać udzielone podmiotom powiązanym osobowo lub kapitałowo ze Zleceniobiorcą lub osobami upoważnionymi do zaciągania zobowiązań w imieniu Zleceniobiorcy lub osobami wykonującymi w imieniu Zleceniobiorcy czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy, w szczególności poprzez:

  1. uczestnictwo w spółce jako wspólnik spółki cywilnej lub spółki osobowej;
  2. posiadanie udziałów lub co najmniej 10% akcji;
  3. pełnienie funkcji członka organu nadzorczego lub zarządzającego, prokurenta, pełnomocnika;
  4. pozostawanie w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia lub w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

Potencjalny wykonawca zobowiązany jest załączyć do oferty oświadczenie o braku powiązań kapitałowych lub osobowych. W związku z powyższym Oferent jest zobowiązany do popisania stosownego oświadczenia, określonego w załączniku nr 2 do zapytania ofertowego. Oferenci, którzy nie podpiszą ww. oświadczenia zostaną odrzuceni.

KRYTERIA OCENY OFERTY

Zostaną sporządzone osobne listy wyboru oferty dla każdego z terminów realizacji imprez – plenerów:

  • Plener artystyczny nr 1 – w dniach 23-28 czerwca 2025 r.; Łężeczki 
  • Plener artystyczny nr 2 – w dniach 10-15 sierpnia 2025 r.; Wągrowiec 
  • Plener artystyczny nr 3 – w dniach 31 sierpnia – 5 września 2025 r.; Wągrowiec
  • Plener artystyczny nr 4 – w dniach 7-12 września 2025 r.; Sieraków 

Ocenę złożonych ofert przeprowadzi Komisja Konkursowa Ofert  składająca się z przynajmniej 3 osób, w której skład wejdą osoby reprezentujące Zarząd Zamawiającego lub/i personel realizujący zadanie.

Kryteria oceny oferty oraz informacje na temat wag punktowych przypisanych do poszczególnych kryteriów oceny oferty:

 

II. KRYTERIA OCENY OFERTY NA REALIZACJĘ PLENERU ARTYSTYCZNEGO 

Cena: 0–70 pkt, 

Kryterium Cena (C) będzie oceniane w wyniku porównania najniższej ofertowanej ceny (Cmin) z ceną podaną w ocenianej ofercie (Coof), tj:   

C = Cmin / Coof x 70 pkt 

 

Cena w ofercie musi być podana w walucie polskiej i być ceną brutto, tzn. obejmować wszystkie należne podatki, obciążenia i koszty. Oferent może uzyskać maksymalnie 70 pkt.  

Kryteria obowiązkowe: kryteria, których spełnienie jest obowiązkowe aby oferta została rozpatrywana

Nazwa kryterium

TAK/NIE

Założono realizację działań w ośrodkach pobytowych szkoleniowo-rekreacyjnych dysponujących dużym obszarem terenu naturalnego wokół, zadrzewionym, zielonym w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu (gdzie będą realizowane zajęcia artystyczne, np. malarstwa, z miejscem na swobodne rozstawienie 15 sztalug, lub 4 stanowisk roboczych dla 15 osób każde, w dużych odstępach zapewniających swobodną pracę, ciszę i skupienie) oraz możliwość aranżacji stanowisk pracy zajęciowej na wolnym powietrzu na terenie obiektu (np. wystawienie stołów i krzeseł do pracy na wolnym powietrzu)

  

Założono, że ośrodki te muszą posiadać i udostępnić nieodpłatnie wolną przestrzeń w budynku (np. salki szkoleniowe) mogącą swobodnie pomieścić 4 grupy po max. 15 osób każda wraz ze stanowiskami roboczymi do prac warsztatowych pod zadaszeniem w razie braku pogody, lub jej gwałtownej zmiany – pomieszczenia te muszą być dobrze wentylowane, na tyle przestronna aby zespoły robocze mogły komfortowo i swobodnie jednocześnie pracować oraz muszą być dostępne przez cały okres pobytu

  

Baza noclegowa, sale robocze oraz pomieszczenia, gdzie będą serwowane posiłki muszą znajdować się w tym samym kompleksie/zespole budynków aby możliwe było swobodne i szybkie przemieszczanie się pomiędzy nimi

  

Budynki, w których będą zakwaterowane uczestniczki oraz odbywać się będą zajęcia nie mogą znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie ruchliwych ulic i głównych dróg, muszą być od nich daleko sytuowane, oddzielone terenem zielonym i zadrzewionym, tak aby ruch uliczny nie był widoczny i aby nie stanowił czynnika rozpraszającego i utrudniającego prace warsztatowe wymagające skupienia i koncentracji

  

Podmiot składający swoją ofertę musi być dysponentem bazy pobytowo-warsztatowej, której ta oferta dotyczy. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane.

  

Zaznaczenie którejkolwiek odpowiedzi „NIE” spowoduje odrzucenie oferty.

Kryteria dodatkowe: kryteria, których spełnienie jest dodatkowo punktowane

Nazwa kryterium

Założono, że obiekty, w których realizowane będą warsztaty powinny być lokowane na terenach rekreacyjnych, plenerowych o ukształtowaniu terenu i infrastrukturze odpowiednich aby uczestniczki mogły wieczorami aktywizować się fizycznie i relaksować po dniach pełnych pracy, np. spacery, marsze z kijami nordic walking – punktowane max. 10 pkt.

Obiekty, w których zakwaterowane będą uczestniczki powinny posiadać dostępne windy, lub uczestniczki muszą zostać zakwaterowane na poziomie parteru lub pierwszego piętra – punktowane max. 10 pkt.

Obiekty, w których realizowane będą imprezy powinny dysponować bezpośrednio przyległym własnym parkingiem, na którym swobodnie może zaparkować autokar dowożący uczestniczki wraz ze sprzętem do realizacji działań artystycznych, parking który umożliwi swobodne, spokojne i bezkolizyjne wysiadanie/wsiadanie uczestniczek i rozpakowanie/zapakowanie bagaży oraz sprzętu – punktowane max. 10 pkt.

W ramach tego kryterium możliwe jest otrzymanie max. 30 pkt.

Zgody, których wyrażenie jest konieczne aby oferta była rozpatrywana

Nazwa kryterium

TAK/NIE

Oferenci składający oferty muszą uwzględnić opisany powyżej charakter realizowanych działań artystycznych, twórczych i wyrazić zgodę na ich realizację na terenie swoich obiektów zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz zabudowań oraz terenu przyległego do budynku

  

Oferenci składający oferty muszą wyrazić zgodę na oznakowanie i eksponowanie logotypów i informacji o projekcie w pomieszczeniach i obiektach gdzie będą realizowane działania (banery, karty informacyjne, kartki przylepiane na ścianach z logo PFRON, logo RP, logo Federacji) oraz Oferenci muszą wyrazić zgodę na dokumentowanie prowadzonych przez Zamawiającego działań, w szczególności na fotografowanie i filmowanie na terenie obiektów należących do Oferenta, gdzie prowadzone będą działania w ramach imprez.

  

Zaznaczenie którejkolwiek odpowiedzi „NIE” spowoduje odrzucenie oferty.

 

Komisja zastrzega sobie prawo do weryfikowania przedstawionych przez oferentów informacji na podstawie informacji internetowych ogólnie dostępnych, strony oferenta oraz Google Maps, a także zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia ewentualnej wizji lokalnej obiektów Oferenta.

 

Maksymalna ilość punktów ogółem oferty wynosi: 100 pkt.

 

OCENA I WYBÓR NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY 

  1. Ocena ofert planowana jest w terminie 2 czerwca 2025 r. Następnie niezwłocznie zostanie ogłoszony wybór najkorzystniejszych ofert na stronie internetowej http://amazonkifederacja.pl/ .
  2. Dla każdego terminu imprezy zostaną sporządzone osobne listy rankingowe wyboru ofert uznanych za ważne na realizację plenerów dla tych terminów.
  3. Termin ogłoszenia wyboru ofert może zostać przełożony, o czym oferenci zostaną powiadomieni za pośrednictwem strony internetowej Zamawiającego. 
  4. Oferent przed upływem terminu złożenia oferty może zmienić lub wycofać swoją ofertę składając pisemne oświadczenie. Oferta wycofana nie będzie rozpatrywana.  
  5. W toku oceny ofert Zamawiający może żądać od oferenta wyjaśnień dotyczących złożonej oferty. 
  6. Zamawiający zastrzega sobie możliwość prowadzenia dalszych negocjacji z wybranymi oferentami, także cenowych w przypadku złożenia oferty na cenę wyższą niż przewidziana w budżecie projektu. 
  7. Ocenie merytorycznej podlegają tylko oferty spełniające kryteria formalno-merytoryczne. W przypadku braku załączonych do oferty Wykonawcy wymaganych niniejszym zapytaniem ofertowym dokumentów, Zamawiający ofertę odrzuca.

DODATKOWE INFORMACJE 

  1. W ramach zamówienia nie ma możliwości składania ofert wariantowych.  
  2. W przypadku, gdy Zamawiający uzna, iż wycena oferty zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, Zamawiający zwróci się do Wykonawcy z wnioskiem o wyjaśnienie w wyznaczonym terminie. Cenę uznaje się za rażąco niską, jeżeli jest niższa o co najmniej 30% od szacowanej wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Zamawiający odrzuci ofertę Wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 
  3. Zamawiający zastrzega sobie prawo do unieważnienia postępowania na każdym etapie bez podania przyczyny. 
  4. Każdy Oferent /Wykonawca, w ofercie podaje CENĘ BRUTTO, tj. zawierającą pełny koszt ponoszony przez Zamawiającego. Jednocześnie Zamawiający podkreśla, iż nie jest płatnikiem podatku VAT. Wszelkie rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą dokonywane będą w złotych polskich.  
  5. Zapłata za zrealizowaną usługę nastąpi na podstawie sporządzonej przez Wykonawcę faktury, maksymalnie w terminie 14 dni od dnia doręczenia Zamawiającemu faktury, po zaakceptowaniu przez Zamawiającego wykonanej usługi.  
  6. Zamawiający przewiduje karę umowną w wysokości do 100% łącznego wynagrodzenia Wykonawcy – w przypadku gdy Wykonawca zrealizuje zlecenie w sposób niezgodny z postanowieniami umowy oraz bez zachowania należytej staranności w szczególności jakichkolwiek nieuzasadnionych opóźnień w informowaniu o zaistniałych problemach.  
  7. Zamawiający zastrzega sobie prawo do dochodzenia odszkodowania przez Zamawiającego do wysokości faktycznych strat jakie poniósł Zamawiający na skutek działania lub zaniechania Wykonawcy oraz pokrycia wszelkich kosztów poniesionych przez Zamawiającego w związku z przygotowaniem zajęć w innym terminie.  
  8. Niniejsze zapytanie ofertowe nie jest zamówieniem i otrzymane od Oferentów oferty nie powodują powstania żadnych zobowiązań wobec stron. 

TRYB SKŁADANIA OFERT ORAZ POWIADAMIANIA OFERENTÓW O WYNIKACH PROWADZONEGO POSTĘPOWANIA W SPRAWIE ZAMÓWIENIA

    1. Oferta powinna być podpisana czytelnie przez osobę (osoby) upoważnione do występowania w imieniu Oferenta/Wykonawcy. 
    2. Zamawiający wybierze ofertę cenową odpowiadającą wszystkim wymogom przedstawionym przez niego dla prawidłowej realizacji zamówienia. 
    3. W sprawach dotyczących zapytania informacji udziela biuro projektu w dni robocze od poniedziałku do piątku od godziny 10.00 do 15.00, Tel 668 359 109;
    4. Pytania dotyczące zapytania ofertowego można również kierować pisemnie na adres mailowy: iza.dolata@amazonki.poznan.pl  

 

Ofertę, kompletną wraz z załącznikami, opatrzoną podpisami i pieczęcią Oferenta/Wykonawcy, należy złożyć wyłącznie w formie elektronicznej drogą mailową na adres: iza.dolata@amazonki.poznan.pl, za ważne będą uznane wyłącznie oferty złożone w formancie PDF. 

  1. Termin składania ofert: od dnia 22 maja 2025 r. do dnia 30 maja 2025 r. do godz. 23:59, decyduje data wpływu na skrzynkę mailową iza.dolata@amazonki.poznan.pl .
  2. Oferty złożone po terminie składania ofert podanym powyżej nie będą brane pod uwagę przy wyborze oferty najkorzystniejszej. 
  3. Oferent/Wykonawca może wprowadzić zmiany lub wycofać złożoną ofertę przed upływem terminu składania ofert. 
  4. Wykonawca związany jest ofertą do dnia 30 września 2025 r.
  5. O wynikach postępowania jego uczestnicy zostaną poinformowani 3 czerwca 2025 r. poprzez upublicznienie wyniku postępowania ofertowego na stronie internetowej Federacji Stowarzyszeń „Amazonki” https://www.amazonkifederacja.pl/ . 
  6. Oferent ponosi pełne ryzyko w związku z doręczeniem oferty. 
  7. Wszelkie koszty związane z przygotowaniem i dostarczeniem oferty obciążają Oferenta. 
  8. Zamawiający przewiduje możliwość kontaktu i/lub spotkania z wybranymi Oferentami w celu uzyskania dodatkowych informacji lub przeprowadzenia negocjacji cenowych. 
  9. Zamawiający zastrzega sobie prawo do: 

– swobodnej weryfikacji ofert, 

– unieważnienia procedury ofertowej bez podania przyczyny.

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego z dnia 22 maja 2025 r.

FORMULARZ OFERTY – dotyczy imprezy typu: PLENER ARTYSTYCZNY

Nazwa i termin imprezy: ………………………………………………………………………………………………………………

                                                     Nazwa i termin imprezy, którego dotyczy oferta (zgodnie z zapytaniem ofertowym)

W odpowiedzi na Zapytanie Ofertowe z dnia 22 maja 2025 r. dotyczące przedmiotu zamówienia: 

Przedmiotem zamówienia  jest zakup usług pobytowych: hotelarskich, restauracyjnych i cateringowych celem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia uczestników oraz nieodpłatne zapewnienie zaplecza lokalowego i organizacyjnego do zrealizowania warsztatów artystycznych dla Amazonek w ramach projektu pn. „ARTYSTYCZNY ŚWIAT AMAZONEK”.

 

składam niniejszą ofertę.

 

W imieniu  .……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………….

Nazwa i adres Oferenta, e-mail, NIP, REGON

 

oświadczam, że zapoznałam/łem się z warunkami Zapytania Ofertowego z dnia 22 maja 2025 r. i oświadczam, że spełniam warunki w nim zawarte oraz deklaruję rzetelnie i poprawnie wypełniać dokumentację przewidzianą w celu prawidłowej realizacji zadania.  

 

Składam następującą ofertę realizacji zamówienia: 

  • Usługi

Koszt zakwaterowania i wyżywienia obejmuje: nocleg, śniadanie, obiad i kolację oraz przerwę kawową (drugiego, trzeciego, czwartego, piątego dnia pobytu) w postaci napojów: herbata, kawa + mleko do kawy, woda i soki dostępne bez ograniczenia przez cały czas trwania zajęć. Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwu – max. trzyosobowych, zakwaterowanie kadry w pokojach max dwuosobowych lub jednoosobowych.

Kwota brutto PLN

A:   Cena:  za osobodzień (koszt pobytu 1 osoby za 1 nocleg) brutto PLN 

  

B:   Cena za osobę za pięć nocy brutto PLN

  

Iloczyn: Ceny B (za osobę za pięć nocy) i ilości osób brutto PLN 

  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Kryteria obowiązkowe: kryteria, których spełnienie jest obowiązkowe aby oferta została rozpatrywana

Nazwa kryterium

Spełnienie kryterium – TAK

Niespełnienie kryterium – NIE

Założono realizację działań w ośrodkach pobytowych szkoleniowo-rekreacyjnych dysponujących dużym obszarem terenu naturalnego wokół, zadrzewionym, zielonym w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu (gdzie będą realizowane zajęcia artystyczne, np. malarstwa, z miejscem na swobodne rozstawienie 15 sztalug, lub 4 stanowisk roboczych dla 15 osób każde, w dużych odstępach zapewniających swobodną pracę, ciszę i skupienie) oraz możliwość aranżacji stanowisk pracy zajęciowej na wolnym powietrzu na terenie obiektu (np. wystawienie stołów i krzeseł do pracy na wolnym powietrzu)

    

Założono, że ośrodki te muszą posiadać i udostępnić nieodpłatnie wolną przestrzeń w budynku (np. salki szkoleniowe) mogącą swobodnie pomieścić 4 grupy po max. 15 osób każda wraz ze stanowiskami roboczymi do prac warsztatowych pod zadaszeniem w razie braku pogody, lub jej gwałtownej zmiany – pomieszczenia te muszą być dobrze wentylowane, na tyle przestronna aby zespoły robocze mogły komfortowo i swobodnie jednocześnie pracować oraz muszą być dostępne przez cały okres pobytu

    

Baza noclegowa, sale robocze oraz pomieszczenia, gdzie będą serwowane posiłki muszą znajdować się w tym samym kompleksie/zespole budynków aby możliwe było swobodne i szybkie przemieszczanie się pomiędzy nimi

    

Budynki, w których będą zakwaterowane uczestniczki oraz odbywać się będą zajęcia nie mogą znajdować się w bezpośrednim sąsiedztwie ruchliwych ulic i głównych dróg, muszą być od nich daleko sytuowane, oddzielone terenem zielonym i zadrzewionym, tak aby ruch uliczny nie był widoczny i aby nie stanowił czynnika rozpraszającego i utrudniającego prace warsztatowe wymagające skupienia i koncentracji

    

Podmiot składający swoją ofertę musi być dysponentem bazy pobytowo-warsztatowej, której ta oferta dotyczy. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane.

    
  • Kryteria dodatkowe: kryteria, których spełnienie jest dodatkowo punktowane

Nazwa kryterium

Spełnienie kryterium – TAK

Niespełnienie kryterium – NIE

Założono, że obiekty, w których realizowane będą warsztaty powinny być lokowane na terenach rekreacyjnych, plenerowych o ukształtowaniu terenu i infrastrukturze odpowiednich aby uczestniczki mogły wieczorami aktywizować się fizycznie i relaksować po dniach pełnych pracy, np. spacery, marsze z kijami nordic walking – punktowane max. 10 pkt.

    

Obiekty, w których zakwaterowane będą uczestniczki powinny posiadać dostępne windy, lub uczestniczki muszą zostać zakwaterowane na poziomie parteru lub pierwszego piętra – punktowane max. 10 pkt.

    

Obiekty, w których realizowane będą imprezy powinny dysponować bezpośrednio przyległym własnym parkingiem, na którym swobodnie może zaparkować autokar dowożący uczestniczki wraz ze sprzętem do realizacji działań artystycznych, parking który umożliwi swobodne, spokojne i bezkolizyjne wysiadanie/wsiadanie uczestniczek i rozpakowanie/zapakowanie bagaży oraz sprzętu – punktowane max. 10 pkt.

    
  • Zgody, których wyrażenie jest konieczne aby oferta była rozpatrywana

Nazwa kryterium

Spełnienie kryterium – TAK

Niespełnienie kryterium – NIE

Oferenci składający oferty muszą uwzględnić opisany powyżej charakter realizowanych działań artystycznych, twórczych i wyrazić zgodę na ich realizację na terenie swoich obiektów zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz zabudowań oraz terenu przyległego do budynku

    

Oferenci składający oferty muszą wyrazić zgodę na oznakowanie i eksponowanie logotypów i informacji o projekcie w pomieszczeniach i obiektach gdzie będą realizowane działania (banery, karty informacyjne, kartki przylepiane na ścianach z logo PFRON, logo RP, logo Federacji) oraz Oferenci muszą wyrazić zgodę na dokumentowanie prowadzonych przez Zamawiającego działań, w szczególności na fotografowanie i filmowanie na terenie obiektów należących do Oferenta, gdzie prowadzone będą działania w ramach imprez.

    

………………………………………………………………………………………..

Data, imię i nazwisko, podpis i pieczęć Oferenta

Załącznik nr 2 do Zapytania ofertowego z dnia 22 maja 2025 r.

 

Oświadczenie o braku powiązań kapitałowych lub osobowych

 

Przystępując do realizacji usług pobytowych: hotelarskich, restauracyjnych i cateringowych celem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia uczestników i kadry oraz nieodpłatne zapewnienie zaplecza lokalowego i organizacyjnego do zrealizowania warsztatów artystycznych dla Amazonek (w ramach realizacji projektu pn.: „ARTYSTYCZNY ŚWIAT AMAZONEK”, dofinansowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych)  przez Oferenta/Wnioskodawcę: 

(nazwa i adres Wnioskodawcy): …………………………….……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..,

 

ja (imię i nazwisko) ………………………………………………………………………………………………………………..

jako osoba upoważniona do reprezentacji Oferenta/Wnioskodawcy, oświadczam, że Oferent/Wnioskodawca spełnia wymóg braku powiązań kapitałowych lub osobowych, tj.:

Oświadczam/y, że nasz podmiot nie jest powiązany osobowo lub kapitałowo ze Zleceniodawcą lub osobami upoważnionymi do zaciągania zobowiązań w imieniu Zleceniodawcy lub osobami wykonującymi w imieniu Zleceniodawcy czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy, w szczególności poprzez:

  1. uczestnictwo w spółce jako wspólnik spółki cywilnej lub spółki osobowej;
  2. posiadanie udziałów lub co najmniej 10% akcji;
  3. pełnienie funkcji członka organu nadzorczego lub zarządzającego, prokurenta, pełnomocnika;
  4. pozostawanie w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia lub w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

 

Podpis osoby/osób upoważnionych do reprezentowania Oferenta/Wnioskodawcy

Data i miejsce
 

 

 

 

 

 

Załączniki:
zał. nr 1 – Formularz oferty – Plenery 2025

zał. nr 2 – Oświadcz. o br.pow.2025

ZAPYTANIE OFERTOWE NA ZAKUP ZAKWATEROWANIA I WYŻYWIENIA PODCZAS SZKOLEŃ

Posted on by amazonki

 

 

 

Poznań, dnia 22 maja 2025 r.

 

ZAPYTANIE OFERTOWE NA ZAKUP ZAKWATEROWANIA I WYŻYWIENIA PODCZAS SZKOLEŃ

Niniejszym Federacja Stowarzyszeń „Amazonki” z siedzibą w Poznaniu przy ul. Piastowskiej 38, dalej zwana ZAMAWIAJĄCYM zaprasza Państwa do składania ofert na realizację następującego zamówienia:

Zamawiający: 

Federacja Stowarzyszeń „Amazonki”

Piastowska 38, 61-556 Poznań

Tel. 790 324 914

KRS 0000027259 

NIP: 783-15-57-140

Regon: 634240041

Adres strony internetowej: https://www.amazonkifederacja.pl/

Email: amazonki@amazonki.poznan.pl

Status organizacji pożytku publicznego: TAK

Zamawiający nie jest płatnikiem VAT 

 

Tytuł projektu:  „PROFESJONALIZACJA DZIAŁAŃ KLUBÓW AMAZONEK”.

Projekt jest realizowany w ramach zadań zlecanych, dofinansowanych ze środków PFRON.

 

Tryb wyboru oferty: Postępowanie prowadzone jest w trybie oceny i porównania ofert zgodnie z zasadą konkurencyjności, opisaną w Wytycznych w zakresie kwalifikowalności kosztów w ramach art. 36 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

 

Harmonogram postępowania: 

Dnia 22.05.2025 – zaproszenie do składania ofert. 

Dnia 30.05.2025 godzina 23:59:59 – data zakończenia składania ofert –  liczy się data wpływu na skrzynkę mailową (iza.dolata@amazonki.poznan.pl). 

Dnia 02.06.2025 – ogłoszenie decyzji o wyborze oferty. 

Zapytanie zostanie udostępnione również na stronie http://amazonkifederacja.pl/

O wynikach zostaną poinformowani mailowo wszyscy Oferenci.

  • OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
  • Przedmiot zamówienia

Przedmiotem zamówienia  jest zakup usług pobytowych: hotelarskich, restauracyjnych i cateringowych celem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia uczestników i kadry oraz zapewnienie zaplecza lokalowego i organizacyjnego do zrealizowania następujących szkoleń dla Amazonek.

               Przewidywane terminy, miejsca realizacji, ilość grup oraz ilość osób uczestniczących w szkoleniach: 

  1. Warsztaty dla bliskich wspierających – w dniach 27-31 sierpnia 2025r. (4 noclegi); Wągrowiec, województwo wielkopolskie, 23 osoby, zajęcia w 2 grupach
  2. Warsztaty dla bliskich wspierających – w dniach 12-16 września 2025 r. (4 noclegi); Łężeczki, województwo wielkopolskie, 23 osoby, zajęcia w 2 grupach
  3. Ochotniczki I stopnia – w dniach 4-7 lipca 2025 r. (3 noclegi); Poznań, województwo wielkopolskie, 16 osób, zajęcia w 1 grupie
  4. Ochotniczki I stopnia – w dniach 22-25 września 2025 r. (3 noclegi); Cieplice, województwo dolnośląskie, 16 osób, zajęcia w 1 grupie
  5. Ochotniczki II stopnia – w dniach 18-21 lipca 2025 r. (3 noclegi); Warszawa, województwo mazowieckie, 22 osoby, zajęcia w 2 grupach
  6. Forum Edukacji Zdrowotnej – w dniach 9-13 grudnia 2025 r. (4 noclegi); Sieraków, województwo wielkopolskie, 80 osób, zajęcia w 1 grupie
  7. Liderki Zarządzanie – w dniach 9-13 czerwca 2025 r. (4 noclegi); Wągrowiec, województwo wielkopolskie, 50 osób, zajęcia w 4 grupach

 

Dopuszcza się dzielenie zamówienia – oferty muszą zostać złożone na realizację pojedynczych terminów szkoleń – na każde szkolenie należy złożyć odrębną ofertę. Oferty dotyczące więcej niż jednego szkolenia nie będą rozpatrywane. Jeden Oferent może złożyć więcej niż jedną ofertę. Zamawiający zastrzega sobie możliwość wyboru więcej niż jednego wykonawcy. Listy rankingowe złożonych ofert zostaną sporządzone dla każdego szkolenia osobno.

Nie dopuszcza się wyboru ofert podmiotów pośrednio zlecających usługi będące przedmiotem niniejszego zamówienia innym podmiotom, podmiot składający swoją ofertę musi być dysponentem odpowiedniej bazy pobytowo-szkoleniowej, której ta oferta dotyczy – warunek ten będzie weryfikowany przez Komisję Konkursową na etapie wyboru ofert. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane.

OPIS SZKOLEŃ, KTÓRYCH DOTYCZY ZAMÓWIENIE:

  •     Szkolenia Ochotniczek I stopnia: 
  1. Założono przeprowadzenie 2 szkoleń, każde dla 16 osób (15 uczestników + 1 osoba kadry – zajęcia w 1 grupie). Uczestniczkami szkolenia są osoby z niepełnosprawnością. 
  2. Przewidziano w ramach każdego szkolenia pobyt z 3 noclegami (przyjazd w godzinach południowych pierwszego dnia, 3 noclegi, wyjazd w godzinach wczesno popołudniowych 4 dnia) oraz wyżywieniem: obiad i kolacja pierwszego dnia; trzy posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i przerwa kawowa każdego pełnego dnia pobytu oraz śniadanie i obiad ostatniego dnia. Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwuosobowych, zakwaterowanie kadry w pokoju jednoosobowym.
  3. Założono realizację działań w obiektach hotelowo-szkoleniowych dysponujących salką szkoleniową do wyłącznego użytkowania podczas szkolenia, mogącą pomieścić grupę 15 osób + 1 szkolący. 

  •     Szkolenie Ochotniczek II stopnia: 
  1. Założono przeprowadzenie 1 szkolenia dla 22 osób (20 uczestników + 2 osoby kadry – zajęcia w 2 grupach). Uczestniczkami szkolenia są osoby z niepełnosprawnością. 
  2. Przewidziano w ramach szkolenia pobyt z 3 noclegami (przyjazd w godzinach południowych pierwszego dnia, 3 noclegi, wyjazd w godzinach wczesno popołudniowych 4 dnia) oraz wyżywieniem: obiad i kolacja pierwszego dnia; trzy posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i przerwa kawowa każdego pełnego dnia pobytu oraz śniadanie i obiad ostatniego dnia. Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwuosobowych, zakwaterowanie kadry w pokojach max dwuosobowych lub jednoosobowych.
  3. Założono realizację działań w obiektach hotelowo-szkoleniowych dysponujących dwoma salkami szkoleniowymi do wyłącznego użytkowania podczas szkolenia, mogącymi pomieścić grupę 10 osób + 1 szkolący, każda z nich. 

  • Szkolenie Bliskich Wspierających: 
  1. Założono przeprowadzenie 2 szkoleń, każde dla 23 osób (20 uczestników + 3 osoby kadry – zajęcia w 2 grupach). Uczestniczkami szkolenia są osoby z niepełnosprawnością. 
  2. Przewidziano w ramach każdego szkolenia pobyt z 4 noclegami (przyjazd w godzinach południowych pierwszego dnia, 4 noclegi, wyjazd w godzinach wczesno popołudniowych piątego dnia) oraz wyżywieniem: obiad i kolacja pierwszego dnia; trzy posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i przerwa kawowa każdego pełnego dnia pobytu oraz śniadanie i obiad ostatniego dnia. Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwuosobowych, zakwaterowanie kadry w pokojach max dwuosobowych lub jednoosobowych.
  3. Założono realizację działań w obiektach hotelowo-szkoleniowych dysponujących dwoma salkami szkoleniowymi do wyłącznego użytkowania podczas szkolenia, mogącymi pomieścić grupę 10 osób + 1 szkolący, każda z nich. 
  • Forum Edukacji Zdrowotnej: 
  1. Założono przeprowadzenie 1 imprezy edukacyjnej o charakterze konferencyjnym w postaci Forum dla 80 osób (70 uczestników + 10 osób kadry – zajęcia w 1 grupie). Uczestniczkami Forum są osoby z niepełnosprawnością. 
  2. Przewidziano w ramach Forum pobyt z 4 noclegami (przyjazd w godzinach południowych pierwszego dnia, 4 noclegi, wyjazd w godzinach wczesno popołudniowych piątego dnia) oraz wyżywieniem: obiad i kolacja pierwszego dnia; trzy posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i przerwa kawowa każdego pełnego dnia pobytu oraz śniadanie i obiad ostatniego dnia. Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwuosobowych, zakwaterowanie kadry w pokojach max dwuosobowych lub jednoosobowych.
  3. Założono realizację działań w obiekcie hotelowo-szkoleniowo-konferencyjnym dysponującym salą do wyłącznego użytkowania podczas Forum, z infrastrukturą techniczną (rzutnik, ekran, przyłącze do laptopa) mogącą pomieścić grupę 70 osób + 10 osób kadry. 
  • Szkolenie Liderek z Zarządzania: 
  1. Założono przeprowadzenie 1 szkolenia, dla 50 osób (44 uczestników + 6 osoby kadry – zajęcia w 4 grupach). Uczestniczkami szkolenia są osoby z niepełnosprawnością. 
  2. Przewidziano w ramach szkolenia pobyt z 4 noclegami (przyjazd w godzinach południowych pierwszego dnia, 4 noclegi, wyjazd w godzinach wczesno popołudniowych piątego dnia) oraz wyżywieniem: obiad i kolacja pierwszego dnia; trzy posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i przerwa kawowa każdego pełnego dnia pobytu oraz śniadanie i obiad ostatniego dnia. Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwuosobowych, zakwaterowanie kadry w pokojach max dwuosobowych lub jednoosobowych.
  3. Założono realizację działań w obiekcie hotelowo-szkoleniowo-konferencyjnym dysponujących 4 salkami do wyłącznego użytkowania podczas szkolenia, każda z infrastrukturą techniczną (rzutnik, ekran, przyłącze do laptopa), mogącymi pomieścić grupę 11 osób + 1 osoba kadr każda z nich. 

 

We wszystkich szkoleniach baza noclegowa, salki szkoleniowe oraz pomieszczenia, gdzie będą serwowane posiłki muszą znajdować się w tym samym kompleksie/zespole budynków aby możliwe było swobodne i szybkie przemieszczanie się pomiędzy nimi – jest to kryterium obowiązkowe, nie spełnienie tego kryterium spowoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana.  

Podmiot składający swoją ofertę musi być dysponentem odpowiedniej bazy pobytowo-szkoleniowej, której ta oferta dotyczy. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane – jest to kryterium obowiązkowe, nie spełnienie tego kryterium spowoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana.  

Oferenci składający oferty muszą wyrazić zgodę na oznakowanie i eksponowanie logotypów i informacji o projekcie w pomieszczeniach i obiektach gdzie będą realizowane działania (banery, karty informacyjne, kartki przylepiane na ścianach z logo PFRON, logo RP, logo Federacji) oraz Oferenci muszą wyrazić zgodę na dokumentowanie prowadzonych przez Zamawiającego działań, w szczególności na fotografowanie i filmowanie na terenie obiektów należących do Oferenta, gdzie prowadzone będą działania w ramach szkoleń,  do celów rozliczeniowych z instytucją dofinansowującą, tj. PFRON – nie wyrażenie takiej zgody powoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana. 

Oferty, w których Oferenci zaoferują nieodpłatne udostępnienie salek szkoleniowych będą dodatkowo punktowane.

Obiekty, w których realizowane będą szkolenia powinny dysponować bezpośrednio przyległym własnym parkingiem – spełnienie tego warunku będzie odpowiednio punktowane.    

Komisja zastrzega sobie także prawo do weryfikowania przedstawionych przez oferentów informacji na podstawie informacji internetowych ogólnie dostępnych, strony oferenta oraz Google Maps, a także zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia ewentualnej wizji lokalnej obiektów oferenta. Komisja Ofertowa zastrzega sobie prawo do negocjowania ceny z oferentami.

 

Informacje dodatkowe: 

  1. Śniadanie zostanie zorganizowane w postaci „szwedzkiego stołu” wraz z gorącymi napojami kawa, herbata czarna, herbaty smakowe, z dodatkami: mleko/śmietanka, cukier oraz wodą mineralną i sokiem, przy zastrzeżeniu konieczności podania posiłków bezmięsnych (wegetariańskich/wegańskich). 
  2. Każdy obiad składać się ma z dwóch dań i soku oraz wody mineralnej. Posiłki będą takie same dla wszystkich uczestników przy zastrzeżeniu konieczności podania posiłków bezmięsnych (wegetariańskich/wegańskich). 
  3. Kolacja zostanie zorganizowana w postaci „szwedzkiego stołu” składać się ma z dania ciepłego, zimnych przekąsek, gorącego napoju (kawa i herbata), wody mineralnej oraz soku przy zastrzeżeniu konieczności podania posiłków bezmięsnych (wegetariańskich/wegańskich).
  4. Przerwa kawowa ma być w formie serwisu stałego dostępnego bez ograniczeń w każdy pełny dzień pobytu (od rozpoczęcia do zakończenia zajęć), składać się ma z gorących napojów (kawa, herbata czarna, herbaty smakowe), z dodatkami: mleko/śmietanka, cukier oraz wody mineralnej z cytryną i miętą oraz wody mineralnej bez dodatków. 
  5. Liczba dni serwisów kawowych – zgodnie z opisem szkoleń. 
  6. Harmonogram godzinowy posiłków i serwisów kawowych zostanie uzgodniony z Zamawiającym i podporządkowany będzie pod wymagania Zamawiającego. 
  7. Menu poszczególnych posiłków ustala Wykonawca z zastrzeżeniem punktów a) do f), przy akceptacji Zamawiającego.

 

Oferent jest zobowiązany dopuszczać możliwość zmiany daty dostawy usługi pobytowej w ramach przedstawianego harmonogramu szkoleń na wniosek Zamawiającego bez obciążania Zamawiającego dodatkowymi kosztami. Informacja o zmianie terminu zostanie przekazana Oferentowi najpóźniej na 7 dni przed planowanym pierwotnie terminem rozpoczęcia szkolenia. W takim przypadku Oferent o nowym terminie szkolenia poinformowany zostanie najpóźniej na 7 dni przed jego rozpoczęciem. 

 

Zamawiający zastrzega sobie prawo do rezygnacji z części zamówionych usług (zgodnie z ilością uczestników szkoleń), w związku z powyższym Zamawiający zastrzega, iż zapłata nastąpi jedynie za faktycznie wykorzystane noclegi i wyżywienie.   Zamawiający zastrzega sobie prawo do zwiększenia grupy pobytowej o maksymalnie 5 osób więcej z zachowaniem 7 dniowego terminu powiadomienia Oferenta o takiej konieczności. 

  • Przewidywane terminy i miejsca realizacji imprez: 
  1. Warsztaty dla bliskich wspierających – w dniach 27-31 sierpnia 2025r. (4 noclegi); Wągrowiec, województwo wielkopolskie, 23 osoby, zajęcia w 2 grupach
  2. Warsztaty dla bliskich wspierających – w dniach 12-16 września 2025 r. (4 noclegi); Łężeczki, województwo wielkopolskie, 23 osoby, zajęcia w 2 grupach
  3. Ochotniczki I stopnia – w dniach 4-7 lipca 2025 r. (3 noclegi); Poznań, województwo wielkopolskie, 16 osób, zajęcia w 1 grupie
  4. Ochotniczki I stopnia – w dniach 22-25 września 2025 r. (3 noclegi); Cieplice, województwo dolnośląskie, 16 osób, zajęcia w 1 grupie
  5. Ochotniczki II stopnia – w dniach 18-21 lipca 2025 r. (3 noclegi); Warszawa, województwo mazowieckie, 22 osoby, zajęcia w 2 grupach
  6. Forum Edukacji Zdrowotnej – w dniach 9-13 grudnia 2025 r. (4 noclegi); Sieraków, województwo wielkopolskie, 80 osób, zajęcia w 1 grupie
  7. Liderki Zarządzanie – w dniach 9-13 czerwca 2025 r. (4 noclegi); Wągrowiec, województwo wielkopolskie, 50 osób, zajęcia w 4 grupach

  • Sporządzenie oferty:

Oferta musi zostać sporządzona zgodnie z powyżej opisanymi warunkami organizacji szkoleń. Oferta musi zostać sporządzona w formie wypełnionego Formularza Oferty stanowiącego zał. nr 1 do niniejszego zapytania. Razem z ofertą należy obowiązkowo złożyć zał. nr 2 – Oświadczenie o braku powiązań kapitałowych lub osobowych, oferty bez zał. nr 2 nie będą rozpatrywane.

 

Jeśli Oferent chce złożyć oferty na realizację więcej niż jednego szkolenia, to dla każdego terminu należy sporządzić odrębną ofertę.

W ofercie należy podać:

  1. Nazwę i termin szkolenia, którego dotyczy oferta.
  2. Koszt całkowity organizacji szkolenia, tj.: ilość osób x ilość dni x stawka za osobodzień oraz ewentualne koszty dodatkowe (np. koszt wynajmu sal).
  3. Spełnienie kryteriów obowiązkowych: kryteria, których spełnienie jest obowiązkowe aby oferta została rozpatrywana.
  4. Kryteria dodatkowe: kryteria, których spełnienie jest dodatkowo punktowane.
  5. Zgody, których wyrażenie jest konieczne aby oferta była rozpatrywana.

  • informacje o wykluczeniu

Zamówienie nie może zostać udzielone podmiotom powiązanym osobowo lub kapitałowo ze Zleceniobiorcą lub osobami upoważnionymi do zaciągania zobowiązań w imieniu Zleceniobiorcy lub osobami wykonującymi w imieniu Zleceniobiorcy czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy, w szczególności poprzez:

  1. uczestnictwo w spółce jako wspólnik spółki cywilnej lub spółki osobowej;
  2. posiadanie udziałów lub co najmniej 10% akcji;
  3. pełnienie funkcji członka organu nadzorczego lub zarządzającego, prokurenta, pełnomocnika;
  4. pozostawanie w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia lub w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

Potencjalny wykonawca zobowiązany jest załączyć do oferty oświadczenie o braku powiązań kapitałowych lub osobowych. W związku z powyższym Oferent jest zobowiązany do popisania stosownego oświadczenia, określonego w załączniku nr 2 do zapytania ofertowego. Oferenci, którzy nie załączą ww. oświadczenia zostaną odrzuceni.

  • KRYTERIA OCENY OFERTY

Zostaną sporządzone osobne listy wyboru oferty dla każdego z terminów realizacji szkoleń:

  1. Warsztaty dla bliskich wspierających – w dniach 27-31 sierpnia 2025 r., Wągrowiec, 
  2. Warsztaty dla bliskich wspierających – w dniach 12-16 września 2025 r., Łężeczki
  3. Ochotniczki I stopnia – w dniach 4-7 lipca 2025 r., Poznań 
  4. Ochotniczki I stopnia – w dniach 22-25 września 2025 r., Cieplice 
  5. Ochotniczki II stopnia – w dniach 18-21 lipca 2025 r., Warszawa 
  6. Forum Edukacji Zdrowotnej – w dniach 9-13 grudnia 2025 r., Sieraków 
  7. Liderki Zarządzanie – w dniach 9-13 czerwca 2025 r., Wągrowiec 

Ocenę złożonych ofert przeprowadzi Komisja Konkursowa Ofert  składająca się z przynajmniej 3 osób, w której skład wejdą osoby reprezentujące Zarząd Zamawiającego lub/i personel realizujący zadanie.

 

Kryteria oceny oferty oraz informacje na temat wag punktowych przypisanych do poszczególnych kryteriów oceny oferty:

  • Cena – koszt całkowity realizacji usługi: 0–70 pkt, 

 

Kryterium Cena (C) będzie oceniane w wyniku porównania najniższej ofertowanej ceny (Cmin) z ceną podaną w ocenianej ofercie (Coof), tj:   

C = Cmin / Coof x 70 pkt 

 

Cena w ofercie musi być podana w walucie polskiej i być ceną brutto, tzn. obejmować wszystkie należne podatki, obciążenia i koszty. Oferent może uzyskać maksymalnie 70 pkt.  

  • Kryteria obowiązkowe: kryteria, których spełnienie jest obowiązkowe aby oferta została rozpatrywana

Nazwa kryterium

TAK/NIE

Baza noclegowa, salki szkoleniowe oraz pomieszczenia, gdzie będą serwowane posiłki muszą znajdować się w tym samym kompleksie/zespole budynków aby możliwe było swobodne i szybkie przemieszczanie się pomiędzy nimi.

  

Podmiot składający swoją ofertę musi być dysponentem odpowiedniej bazy pobytowo-szkoleniowej, której ta oferta dotyczy. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane.

  

Zaznaczenie którejkolwiek odpowiedzi „NIE” spowoduje odrzucenie oferty.

  • Kryteria dodatkowe: kryteria, których spełnienie jest dodatkowo punktowane

Nazwa kryterium

Oferty, w których Oferenci zaoferują nieodpłatne udostępnienie salek szkoleniowych będą dodatkowo punktowane – 20 pkt.

Obiekty, w których realizowane będą szkolenia powinny dysponować bezpośrednio przyległym własnym parkingiem – spełnienie tego warunku będzie dodatkowo punktowane – 10 pkt.    

W ramach tego kryterium możliwe jest otrzymanie max. 30 pkt.

  • Zgody, których wyrażenie jest konieczne aby oferta była rozpatrywana

Nazwa kryterium

TAK/NIE

Oferenci składający oferty muszą wyrazić zgodę na oznakowanie i eksponowanie logotypów i informacji o projekcie w pomieszczeniach i obiektach gdzie będą realizowane działania (banery, karty informacyjne, kartki przylepiane na ścianach z logo PFRON, logo RP, logo Federacji) oraz Oferenci muszą wyrazić zgodę na dokumentowanie prowadzonych przez Zamawiającego działań, w szczególności na fotografowanie i filmowanie na terenie obiektów należących do Oferenta, gdzie prowadzone będą działania w ramach szkoleń – do celów rozliczeniowych z instytucją dofinansowującą, tj. PFRON – nie wyrażenie takiej zgody powoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana.

  

Zaznaczenie odpowiedzi „NIE” spowoduje odrzucenie oferty.

 

Komisja zastrzega sobie prawo do weryfikowania przedstawionych przez oferentów informacji na podstawie informacji internetowych ogólnie dostępnych, strony oferenta oraz Google Maps, a także zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia ewentualnej wizji lokalnej obiektów Oferenta.

 

Maksymalna ilość punktów ogółem oferty wynosi: 100 pkt.

 

  1. OCENA I WYBÓR NAJKORZYSTNIEJSZEJ OFERTY 

 

  1. Ocena ofert planowana jest w terminie 2 czerwca 2025 r. Wybór najkorzystniejszych ofert zostanie ogłoszony na stronie internetowej http://amazonkifederacja.pl/ .
  2. Oferentów, których oferty zostały wybrane do realizacji poinformujemy poprzez e-mail.
  3. Dla każdego terminu szkolenia zostaną sporządzone osobne listy rankingowe wyboru ofert uznanych za ważne na realizację szkoleń dla tych terminów.
  4. Termin ogłoszenia wyboru ofert może zostać przełożony, o czym oferenci zostaną powiadomieni za pośrednictwem strony internetowej Zamawiającego. 
  5. Oferent przed upływem terminu złożenia oferty może zmienić lub wycofać swoją ofertę składając pisemne oświadczenie. Oferta wycofana nie będzie rozpatrywana.  
  6. W toku oceny ofert Zamawiający może żądać od oferenta wyjaśnień dotyczących złożonej oferty. 
  7. Zamawiający zastrzega sobie możliwość prowadzenia dalszych negocjacji z wybranymi oferentami, także cenowych w przypadku złożenia oferty na cenę wyższą niż przewidziana w budżecie projektu. 
  8. Ocenie merytorycznej podlegają tylko oferty spełniające kryteria formalno-merytoryczne. W przypadku braku załączonych do oferty Wykonawcy wymaganych niniejszym zapytaniem ofertowym dokumentów, Zamawiający ofertę odrzuca.

 

  1. DODATKOWE INFORMACJE 
  1. W ramach zamówienia nie ma możliwości składania ofert wariantowych.  
  2. W przypadku, gdy Zamawiający uzna, iż wycena oferty zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, Zamawiający zwróci się do Wykonawcy z wnioskiem o wyjaśnienie w wyznaczonym terminie. Cenę uznaje się za rażąco niską, jeżeli jest niższa o co najmniej 30% od szacowanej wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Zamawiający odrzuci ofertę Wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 
  3. Zamawiający zastrzega sobie prawo do unieważnienia postępowania na każdym etapie bez podania przyczyny. 
  4. Każdy Oferent /Wykonawca, w ofercie podaje CENĘ BRUTTO, tj. zawierającą pełny koszt ponoszony przez Zamawiającego. Jednocześnie Zamawiający podkreśla, iż nie jest płatnikiem podatku VAT. Wszelkie rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą dokonywane będą w złotych polskich.  
  5. Zapłata za zrealizowaną usługę nastąpi na podstawie sporządzonej przez Wykonawcę faktury, maksymalnie w terminie 14 dni od dnia doręczenia Zamawiającemu faktury, z takim zastrzeżeniem, że wystawienie faktury nastąpi po podpisaniu protokołu odbioru dokumentującego zakończenie realizacji przedmiotu danego zamówienia.  
  6. Zamawiający przewiduje karę umowną w wysokości do 100% łącznego wynagrodzenia Wykonawcy – w przypadku gdy Wykonawca zrealizuje zlecenie w sposób niezgodny z postanowieniami umowy oraz bez zachowania należytej staranności w szczególności jakichkolwiek nieuzasadnionych opóźnień w informowaniu o zaistniałych problemach.  
  7. Zamawiający zastrzega sobie prawo do dochodzenia odszkodowania przez Zamawiającego do wysokości faktycznych strat jakie poniósł Zamawiający na skutek działania lub zaniechania Wykonawcy oraz pokrycia wszelkich kosztów poniesionych przez Zamawiającego w związku z przygotowaniem zajęć w innym terminie.  
  8. Niniejsze zapytanie ofertowe nie jest zamówieniem i otrzymane od Oferentów oferty nie powodują powstania żadnych zobowiązań wobec stron. 

  • TRYB SKŁADANIA OFERT ORAZ POWIADAMIANIA OFERENTÓW O WYNIKACH PROWADZONEGO POSTĘPOWANIA W SPRAWIE ZAMÓWIENIA

 

    1. Oferta powinna być podpisana czytelnie przez osobę (osoby) upoważnione do występowania w imieniu Oferenta/Wykonawcy. 
    2. Zamawiający wybierze ofertę cenową odpowiadającą wszystkim wymogom przedstawionym przez niego dla prawidłowej realizacji zamówienia. 
    3. W sprawach dotyczących zapytania informacji udziela biuro projektu w dni robocze od poniedziałku do piątku od godziny 10.00 do 15.00, Tel 668 359 109;
    4. Pytania dotyczące zapytania ofertowego można również kierować pisemnie na adres mailowy: iza.dolata@amazonki.poznan.pl  
  • Ofertę, kompletną wraz z załącznikami, opatrzoną podpisami i pieczęcią Oferenta/Wykonawcy, należy złożyć wyłącznie w formie elektronicznej drogą mailową na adres: iza.dolata@amazonki.poznan.pl, za ważne będą uznane wyłącznie oferty złożone w formancie PDF. 
  1. Termin składania ofert:  do dnia 30 maja 2025 r. do godz. 23:59, decyduje data wpływu na skrzynkę mailową iza.dolata@amazonki.poznan.pl .
  2. Oferty złożone po terminie składania ofert podanym powyżej nie będą brane pod uwagę przy wyborze oferty najkorzystniejszej. 
  3. Oferent/Wykonawca może wprowadzić zmiany lub wycofać złożoną ofertę przed upływem terminu składania ofert. 
  4. Wykonawca związany jest ofertą do dnia zakończenia szkolenia, którego oferta dotyczy.
  5. O wynikach postępowania jego uczestnicy zostaną poinformowani 2 czerwca 2025 r. poprzez upublicznienie wyniku postępowania ofertowego na stronie internetowej Federacji Stowarzyszeń „Amazonki” https://www.amazonkifederacja.pl/ . 
  6. Oferent ponosi pełne ryzyko w związku z doręczeniem oferty. 
  7. Wszelkie koszty związane z przygotowaniem i dostarczeniem oferty obciążają Oferenta. 
  8. Zamawiający przewiduje możliwość kontaktu i/lub spotkania z wybranymi Oferentami w celu uzyskania dodatkowych informacji lub przeprowadzenia negocjacji cenowych. 
  9. Zamawiający zastrzega sobie prawo do: 

– swobodnej weryfikacji ofert, 

– unieważnienia procedury ofertowej bez podania przyczyny.

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego z dnia 22 maja 2025 r.

FORMULARZ OFERTY 

Nazwa i termin szkolenia: ………………………………………………………………………………………………………………

                                                     Nazwa i termin szkolenia, którego dotyczy oferta (zgodnie z zapytaniem ofertowym)

W odpowiedzi na Zapytanie Ofertowe z dnia 22 maja 2025 r. dotyczące przedmiotu zamówienia: 

Przedmiotem zamówienia  jest zakup usług pobytowych: hotelarskich, restauracyjnych i cateringowych celem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia uczestników i kadry oraz zapewnienie zaplecza lokalowego i organizacyjnego do zrealizowania szkolenia dla Amazonek w ramach projektu pn. „PROFESJONALIZACJA DZIAŁAŃ KLUBÓW AMAZONEK”.

 

składam niniejszą ofertę.

 

W imieniu  .……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………….

Nazwa i adres Oferenta, e-mail, NIP, REGON

 

oświadczam, że zapoznałam/łem się z warunkami Zapytania Ofertowego z dnia 22 maja 2025 r. i oświadczam, że spełniam warunki w nim zawarte oraz deklaruję rzetelnie i poprawnie wypełniać dokumentację przewidzianą w celu prawidłowej realizacji zadania.  

 

Składam następującą ofertę realizacji zamówienia: 

  • Usługi – całkowity koszt realizacji szkolenia – max 70 pkt.

Koszt realizacji szkolenia obejmuje zakwaterowanie i wyżywienie według warunków podanych w Zapytaniu Ofertowym (odpowiednio dla każdego ze szkoleń).

Zakwaterowanie uczestników w pokojach dwu – max. trzyosobowych, zakwaterowanie kadry w pokojach max dwuosobowych lub jednoosobowych.

Kwota brutto PLN

A:   Cena:  Ilość osób x ilość dni x stawka za osobodzień – wyrażone w  brutto PLN 

  

B:   Ewentualne inne koszty dodatkowe – wyrażone w  brutto PLN

  

Razem cena =  A + B – wyrażone w brutto PLN

  
  • Kryteria obowiązkowe: kryteria, których spełnienie jest obowiązkowe aby oferta została rozpatrywana

Nazwa kryterium

Spełnienie kryterium – TAK

Niespełnienie kryterium – NIE

Baza noclegowa, salki szkoleniowe oraz pomieszczenia, gdzie będą serwowane posiłki muszą znajdować się w tym samym kompleksie/zespole budynków aby możliwe było swobodne i szybkie przemieszczanie się pomiędzy nimi.

    

Podmiot składający swoją ofertę musi być dysponentem odpowiedniej bazy pobytowo-szkoleniowej, której ta oferta dotyczy. Oferty złożone przez podmioty będące pośrednikami, nie będą rozpatrywane.

    
  • Kryteria dodatkowe: kryteria, których spełnienie jest dodatkowo punktowane – max 30 pkt.

Nazwa kryterium

Spełnienie kryterium – TAK

Niespełnienie kryterium – NIE

Oferty, w których Oferenci zaoferują nieodpłatne udostępnienie salek szkoleniowych będą dodatkowo punktowane – 20 pkt.

    

Obiekty, w których realizowane będą szkolenia powinny dysponować bezpośrednio przyległym własnym parkingiem – spełnienie tego warunku będzie dodatkowo punktowane – 10 pkt.    

    
  • Zgody, których wyrażenie jest konieczne aby oferta była rozpatrywana

Nazwa kryterium

TAK – wyrażam zgodę

NIE – nie wyrażam zgody

Oferenci składający oferty muszą wyrazić zgodę na oznakowanie i eksponowanie logotypów i informacji o projekcie w pomieszczeniach i obiektach gdzie będą realizowane działania (banery, karty informacyjne, kartki przylepiane na ścianach z logo PFRON, logo RP, logo Federacji) oraz Oferenci muszą wyrazić zgodę na dokumentowanie prowadzonych przez Zamawiającego działań, w szczególności na fotografowanie i filmowanie na terenie obiektów należących do Oferenta, gdzie prowadzone będą działania w ramach szkoleń – do celów rozliczeniowych z instytucją dofinansowującą, tj. PFRON – nie wyrażenie takiej zgody powoduje, że oferta nie będzie rozpatrywana. 

    

 

 

………………………………………………………………………………………..

Data, imię i nazwisko, podpis i pieczęć Oferenta

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego z dnia 22 maja 2025 r.

 

Oświadczenie o braku powiązań kapitałowych lub osobowych

 

Przystępując do realizacji usług pobytowych: hotelarskich, restauracyjnych i cateringowych celem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia uczestników i kadry oraz zapewnienia zaplecza lokalowego i organizacyjnego do zrealizowania szkolenia dla Amazonek, w ramach projektu pn. „PROFESJONALIZACJA DZIAŁAŃ KLUBÓW AMAZONEK”, dofinansowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych)  przez Oferenta/Wnioskodawcę: 

(nazwa i adres Wnioskodawcy): …………………………….……………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..,

 

ja (imię i nazwisko) ………………………………………………………………………………………………………………..

jako osoba upoważniona do reprezentacji Oferenta/Wnioskodawcy, oświadczam, że Oferent/Wnioskodawca spełnia wymóg braku powiązań kapitałowych lub osobowych, tj.:

Oświadczam/y, że nasz podmiot nie jest powiązany osobowo lub kapitałowo ze Zleceniodawcą lub osobami upoważnionymi do zaciągania zobowiązań w imieniu Zleceniodawcy lub osobami wykonującymi w imieniu Zleceniodawcy czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy, w szczególności poprzez:

  1. uczestnictwo w spółce jako wspólnik spółki cywilnej lub spółki osobowej;
  2. posiadanie udziałów lub co najmniej 10% akcji;
  3. pełnienie funkcji członka organu nadzorczego lub zarządzającego, prokurenta, pełnomocnika;
  4. pozostawanie w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia lub w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

 

Podpis osoby/osób upoważnionych do reprezentowania Oferenta/Wnioskodawcy

Data i miejsce
 

 

 

 

Załączniki:

zał. nr 1 – Formularz oferty – Szkolenia 2025

zał. nr 2 – Oświadcz. o braku powiązań 2025

„Badamy nie tylko MAMY” 2025

Posted on by amazonki

Zadbaj o siebie – dla siebie i swoich bliskich! 💕

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Nie czekaj na objawy – rak piersi wcześnie wykryty jest wyleczalny, a regularne badania mogą uratować Ci życie.

Dlatego My AMAZONKI serdecznie zapraszamy mamy, siostry, babcie, córki, przyjaciółki, wszystkie kobiety – niezależnie od wieku, miejsca zamieszkania czy statusu zawodowego –
do aktywnego udziału w ogólnopolskiej kampanii profilaktyki raka piersi: „Badamy nie tylko MAMY”.

To delikatna przypominajka, jak ważne jest, by znaleźć chwilę dla siebie i zrobić coś dobrego dla swojego zdrowia.

24 maja, będziemy dla Was w samo południe – w gminach, miasteczkach i w centralnych punktach dużych miast.

Sprawdź, gdzie w Twoim mieście działa klub i dołącz do nas! Profilaktyka to siła – nie czekaj, zrób ten krok dla siebie!

Podczas kampanii m.in.:
🩺 bezpłatne badania profilaktyczne
🎀 pokazy samobadania piersi prowadzone przez kobiety, które wygrały z chorobą
🌸 spotkania w kobiecym gronie, edukacja, rozmowy, inspiracja

Pozwólcie, by Waszym doradcą stała się tego dnia doświadczona, mądra i życzliwa Wam kobieta, a nie lęk czy fake newsy o szkodliwości badań, od których zależeć może życie.

📌 Kampania odbywa się pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia, co podkreśla jej znaczenie i zasięg.

🎙 Dodatkowo, wydarzenie jest objęte patronatami medialnymi ogólnopolskich i lokalnych redakcji, które wesprą nas w promowaniu idei profilaktyki oraz relacjonowaniu wydarzeń na terenie całego kraju.

📌 Drodzy przedstawiciele samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich – zachęcamy do aktywnego wsparcia i udziału w kampanii. Dzięki Waszemu zaangażowaniu dotrzemy do większej liczby kobiet!

Profilaktyka to nie strach – to świadomy wybór, by żyć zdrowo i spokojnie.
Przyjdź! Zrób ten mały krok dla siebie i dla tych, którzy Cię kochają 😊

Bądź świadoma. Bądź silna. Bądź zdrowa.
Dołącz do nas i pokaż, że profilaktyka ma moc! 💗

Sieci społecznościowe – zło czy dobro?

Posted on by amazonki

Artykuł powstał w ramach projektu  pt.: „Wydawnictwa dla Amazonek”,  który realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

 

„Sieci społecznościowe – zło czy dobro?”

Autor: Bartosz Lewandowski 

Wprowadzenie

Portale społecznościowe na stałe wpisały się w naszą rzeczywistość. To, co dla starszych pokoleń było nowością, dla młodych jest oczywistym sposobem komunikacji. Media społecznościowe to środki przekazu, umożliwiające użytkownikom Internetu wzajemne komunikowanie się i nawiązywanie kontaktu. Można je zaliczyć do kategorii nowych mediów, charakteryzujących się cyfrowością, interaktywnością, hipertekstualnością, usieciowieniem, wirtualnością i symulacyjnością. Przybierają różne formy, od popularnych serwisów jak Facebook, Instagram czy YouTube, po portale randkowe.  

W Polsce, podobnie jak na świecie, media społecznościowe zyskały ogromną popularność. Początkowo budziły obawy i ostrzeżenia przed niebezpieczeństwami, dziś trudno wyobrazić sobie bez nich życie społeczne, towarzyskie, kulturalne i polityczne. Najnowsze dane z raportu Digital 2025 Global Overview pokazują, że na świecie istnieje obecnie 5,24 miliarda kont użytkowników mediów społecznościowych, co oznacza, że z tych platform korzysta aż 94% wszystkich internautów. W Polsce przeciętny użytkownik spędza w mediach społecznościowych średnio 2 godziny i 21 minut dziennie, nieco poniżej światowej średniej. Ludzi scrollujących telefony widać wszędzie i w każdych okolicznościach: na spacerze, w komunikacji publicznej, nawet na spotkaniach towarzyskich. Każda wolna chwila jest okazją, by zerknąć co nowego. Taki rozwój dostępu do informacji to dla mózgu drastyczna zmiana i kompletnie nie jest do tego przystosowany.

Rys. 1. Wzrost liczby użytkowników mediów społecznościowych na świecie w latach 2015-2025 (w miliardach).
Źródło: Digital 2025 Global Overview Report, datareportal.com

Biorąc pod uwagę tak powszechne korzystanie z mediów społecznościowych, warto zastanowić się nad szansami i zagrożeniami, jakie się z tym wiążą. Z jednej strony, media społecznościowe ułatwiają podtrzymywanie kontaktów z bliskimi, zdobywanie informacji i dostarczają rozrywki. Z drugiej strony, nadmierne korzystanie z nich może prowadzić do negatywnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego, takich jak rozwój lęków, depresji, zaburzona samoocena i pogorszenie jakości życia społecznego.

Dlaczego korzystamy z mediów społecznościowych?

Według najnowszych badań zawartych w raporcie Digital 2025, motywacje do korzystania z mediów społecznościowych są zróżnicowane, ale nadal dominuje aspekt relacyjny. Najczęstszym powodem jest utrzymywanie kontaktu z bliskimi, jednak wskazuje go jedynie 50,8% użytkowników. Wypełnianie wolnego czasu to druga najczęściej podawana motywacja, co tłumaczy popularność niekończących się feedów i algorytmów dostosowujących treści do naszych preferencji.

Interesujące są różnice międzypokoleniowe w podejściu do mediów społecznościowych. Kontakt z rodziną i znajomymi dominuje we wszystkich grupach wiekowych, ale jego znaczenie rośnie wraz z wiekiem – wskazuje go 48,3% użytkowników w wieku 16-24 lata i aż 58,1% wśród osób 65+. Młodsi użytkownicy częściej śledzą trendy i virale, podczas gdy starsi stawiają przede wszystkim na czytanie wiadomości i kontakt z bliskimi.

Rys. 2. Główne powody korzystania z mediów społecznościowych według grup wiekowych (świat).
Źródło: Digital 2025 Global Overview Report, datareportal.com

Dla 34,5% użytkowników media społecznościowe stanowią obecnie główne źródło wiadomości, co pokazuje, że mimo starań platform ograniczających zawartość informacyjną, newsy nadal mają duże znaczenie w ekosystemie społecznościowym. Ten trend wymaga szczególnej uwagi w kontekście walki z dezinformacją i fake newsami.

Pozytywny Wpływ Mediów Społecznościowych

Mimo ostrzeżeń o negatywnych skutkach, nie można zaprzeczyć, że media społecznościowe niosą ze sobą szereg korzyści. Ułatwiają one komunikację, pozwalają na rozwój osobisty i społeczny, a także stanowią cenne źródło informacji i edukacji.

Komunikacja i relacje

Jedną z podstawowych zalet mediów społecznościowych jest ułatwienie i usprawnienie komunikacji. Pozwalają one na utrzymywanie kontaktu z bliskimi i znajomymi, niezależnie od odległości. Szczególnie ważne jest to dla osób, które z różnych przyczyn (np. praca, studia) mieszkają z dala od rodzinnego domu. Media społecznościowe odgrywają również istotną rolę w podtrzymywaniu relacji i kontaktów towarzyskich.  

Portale i aplikacje randkowe, będące częścią ekosystemu mediów społecznościowych, dają możliwość nawiązywania nowych znajomości i wchodzenia w relacje romantyczne. Dla osób nieśmiałych lub mających trudności z nawiązywaniem kontaktów w świecie realnym, media społecznościowe mogą być cennym narzędziem do budowania relacji.  

Rozwój osobisty i społeczny

Media społecznościowe mogą być również przestrzenią do rozwoju osobistego i społecznego. Dają możliwość poszerzania horyzontów, odkrywania nowych kultur i wymiany doświadczeń. Użytkownicy mogą tworzyć i rozwijać subkultury, dzielić się swoimi zainteresowaniami i pasjami, a także kreować trendy i dzielić się pomysłami.  

Dla wielu osób media społecznościowe stanowią platformę do wyrażania siebie, budowania poczucia wspólnoty i uzyskiwania wsparcia społecznego.  

Edukacja i informacja

W dobie cyfryzacji media społecznościowe stanowią jedno z głównych źródeł informacji. Użytkownicy mają łatwy dostęp do aktualnych wydarzeń, newsów z różnych dziedzin i specjalistycznych treści. Według raportu Digital 2025, aż 37% internautów w największych gospodarkach świata korzysta z Facebooka do śledzenia wiadomości, a 57,3% aktywnych użytkowników tej platformy odwiedza ją właśnie po to, by być na bieżąco z wydarzeniami.

Media społecznościowe umożliwiają również tworzenie własnych przestrzeni informacyjnych, dzielenie się wartościowymi treściami i edukowanie innych. Platformy takie jak YouTube (który jest obecnie najpopularniejszą platformą społecznościową na świecie), Coursera i LinkedIn Learning oferują szeroki zakres edukacyjnych treści, ułatwiając dostęp do wiedzy. YouTube w szczególności wyróżnia się pod względem czasu spędzanego na platformie – użytkownicy poświęcają mu prawie dwa razy więcej czasu niż TikTokowi, który zajmuje drugie miejsce pod tym względem.

Instagram stał się najważniejszą platformą do wyszukiwania informacji o markach i produktach – 62,3% dorosłych użytkowników wykorzystuje go do researchu przed zakupami. Facebook (52,5%) i TikTok (51,5%) zajmują kolejne miejsca, przy czym TikTok zanotował największy wzrost w tej kategorii – o 36% w ciągu dwóch lat.

Mapa mediów społecznościowych w 2025 roku

Krajobraz mediów społecznościowych jest dynamiczny, ale wyłaniają się z niego wyraźni liderzy. YouTube zajmuje obecnie pierwsze miejsce pod względem liczby aktywnych użytkowników, a jego baza jest o 16% większa niż WhatsAppa, który plasuje się na drugim miejscu. Podium zamyka Facebook, a za nim znajdują się Instagram i TikTok. Warto zauważyć, że TikTok, mimo ogromnego rozgłosu, ma ponad dwa razy mniej aktywnych użytkowników niż YouTube.

Rysunek 3: Średni czas spędzany miesięcznie na najpopularniejszych platformach społecznościowych (świat).
Źródło: Digital 2025 Global Overview Report, datareportal.com

Jeśli chodzi o ulubione platformy użytkowników, Instagram (16,6%) wygrywa w globalnym rankingu, tuż przed WhatsAppem (16%) i Facebookiem (13,1%). TikTok z wynikiem 8,1% zamyka pierwszą piątkę. Mimo plotek o spadku popularności platformy X (dawniej Twitter), 3,2% użytkowników nadal uznaje ją za swoją ulubioną, a jej ogólna popularność utrzymuje się na stabilnym poziomie.

Pod względem zaangażowania i czasu spędzanego na platformach, TikTok wykazuje największą skuteczność w zatrzymywaniu uwagi użytkowników. Przeciętny użytkownik otwiera aplikację 12 razy dziennie i spędza w niej średnio 5 minut i 49 sekund na sesję, co daje miesięcznie około 35 godzin. To o 8 godzin więcej niż czas spędzany na YouTube i ponad dwa razy więcej niż na Instagramie.

 

Negatywny Wpływ Mediów Społecznościowych

Choć media społecznościowe oferują wiele korzyści, ich nadmierne lub nieodpowiednie użytkowanie wiąże się z szeregiem zagrożeń. Negatywne skutki oddziałują zarówno na zdrowie psychiczne, relacje społeczne, jak i na ogólne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Zagrożenia dla zdrowia psychicznego

Nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych może prowadzić do szeregu problemów ze zdrowiem psychicznym. Jednym z nich jest uzależnienie, określane również jako fonoholizm, czyli nałogowe i szkodliwe korzystanie z telefonu komórkowego. Osoby uzależnione od smartfona odczuwają zmniejszoną kontrolę poznawczą i mają upośledzoną aktywność kory przedczołowej, co wpływa na podejmowanie decyzji i przetwarzanie emocji.  

Uzależnienie od mediów społecznościowych wiąże się z syndromem FOMO (ang. Fear of Missing Out), czyli strachem przed pominięciem. Osoby dotknięte tym syndromem odczuwają lęk przed przegapieniem ważnych informacji lub wydarzeń w mediach społecznościowych, co prowadzi do ciągłego sprawdzania powiadomień i poczucia niepokoju. Pogoń za szybkim dostępem do informacji i byciem na bieżąco może prowadzić do przestymulowania, zmęczenia i innych problemów z samopoczuciem.  

Media społecznościowe mogą negatywnie wpływać na poczucie własnej wartości i wygląd. Porównywanie się z innymi użytkownikami, którzy często prezentują wyidealizowany obraz swojego życia, może prowadzić do kompleksów, niskiej samooceny i niezadowolenia z własnego wyglądu.  

Długotrwałe korzystanie z platform mediów społecznościowych, takich jak Facebook, może być powiązane z negatywnymi oznakami i symptomami depresji, lęku i stresu. Media społecznościowe mogą wywierać presję i tworzyć niezdrowe stereotypy.  

Do innych negatywnych skutków fonoholizmu należą:  

  • zaburzenie relacji międzyludzkich,

  • nawiązywanie jedynie powierzchownych relacji,

  • wycofanie się ze świata zewnętrznego na skutek ograniczonego bezpośredniego kontaktu z innymi ludźmi,

  • zwiększona ilość czasu spędzanego samotnie,

  • utrata umiejętności tworzenia złożonych wypowiedzi oraz wykorzystywania odpowiednich cech stylistycznych przekazu i pisowni,

  • stres i lęki,

  • trudności w regulacji poznawczo-emocjonalnej,

  • impulsywność,

  • nieśmiałość,

  • bóle głowy i migreny,

  • krótszy średni czas snu,

  • częściej odczuwane bóle głowy,

  • wyższe wyniki w skali lęku.

Zauważono również, że z fonoholizmem często współwystępują inne zaburzenia, takie jak:  

  • problemy ze snem,

  • zmniejszona sprawność fizyczna,

  • niezdrowe nawyki żywieniowe,

  • zmiany w objętości istoty szarej mózgu,

  • depresja,

  • OCD,

  • ADHD.

Bierne korzystanie z mediów społecznościowych (czytanie postów) jest silniej powiązane z depresją niż aktywne korzystanie (publikowanie postów). Kilkugodzinne korzystanie ze smartfona może skutkować objawami somatycznymi i psychicznymi, takimi jak bóle głowy i depresja.  

Korzystanie ze smartfona przed snem może negatywnie wpływać na jakość snu. Niebieskie światło emitowane przez smartfony może mieć zły wpływ na rytmy dobowe, prowadząc do negatywnych konsekwencji w zakresie snu, takich jak pójście spać później niż planowano, a tym samym skrócenie całkowitego czasu snu.  

Oprócz problemów psychicznych, fonoholizm może powodować skutki fizyczne. Najczęściej występującym skutkiem jest ból mięśniowo-szkieletowy. Problemy z palcami, szyją, plecami i ramionami są najczęściej powiązane z nadmiernym korzystaniem ze smartfona. Długotrwałe korzystanie ze smartfonów może powodować wady postawy, takie jak pozycja głowy wysunięta do przodu, co z kolei może powodować urazy kręgosłupa szyjnego i powodować ból szyi.  

Zagrożenia społeczne

Media społecznościowe mogą być źródłem dezinformacji i fałszywych informacji (fake news). Rozprzestrzenianie nieprawdziwych informacji może mieć poważne konsekwencje dla społeczeństwa, wpływając na opinię publiczną i decyzje polityczne.  

Brak kontroli instytucjonalnej i nadużycia w mediach społecznościowych stanowią poważny problem. Użytkownicy są narażeni na utratę prywatności i niebezpieczeństwo udostępniania danych osobowych. Istnieje również ryzyko niebezpiecznych kontaktów i oszustw.  

Wpływ na relacje i zachowania

Nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych może prowadzić do zaniedbywania relacji w świecie realnym. Osoby spędzające dużo czasu w wirtualnym świecie mogą mieć trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem kontaktów w rzeczywistości. Może to prowadzić do izolacji społecznej, poczucia osamotnienia i pogorszenia jakości relacji międzyludzkich.  

Media społecznościowe często skłaniają użytkowników do kreowania nierealnego wizerunku i ubarwiania rzeczywistości. Prezentowanie jedynie perfekcyjnych, zaplanowanych i pozowanych ujęć kreuje nieprawdziwy obraz rzeczywistości, co może prowadzić do frustracji i niezadowolenia z własnego życia.  

Media społecznościowe mogą być wykorzystywane do cyberprzemocy, która obejmuje m.in. nękanie, prześladowanie i poniżanie innych użytkowników. Cyberprzemoc może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia psychicznego ofiar, prowadząc do lęku, depresji, a nawet myśli samobójczych.  

Media społecznościowe mogą promować niebezpieczne zachowania, takie jak sexting, czyli wysyłanie wiadomości o charakterze erotycznym lub zdjęć i filmów o charakterze seksualnym.  

Wpływ influencerów – skala zjawiska

Choć o wpływie influencerów na społeczeństwo mówi się dużo, warto poznać skalę tego zjawiska w liczbach. Według raportu Digital 2025, influencerzy mają największe znaczenie dla młodych użytkowników, szczególnie kobiet. Ponad 30,8% kobiet w wieku 16-24 lata obserwuje influencerów lub ekspertów w mediach społecznościowych, podczas gdy wśród mężczyzn 65+ robi to tylko 4%. Ogólnie 22% dorosłych użytkowników social mediów śledzi influencerów, choć ich popularność nieznacznie spadła w ostatnim roku.

Interesujące jest, że mimo deklarowanej chęci utrzymywania kontaktu z bliskimi jako głównego powodu korzystania z mediów społecznościowych, mniej niż połowa dorosłych użytkowników faktycznie śledzi znajomych i rodzinę. Najchętniej obserwowane są gwiazdy, komicy i inni artyści, a zaraz za nimi plasują się profile rozrywkowe, memowe i parodystyczne.

Zainteresowanie influencerami różni się też regionalnie – w Filipinach (45%) i Brazylii (41,8%) ich popularność jest wysoka, natomiast w Rosji (6,7%), Turcji i Japonii pozostaje na bardzo niskim poziomie. Te różnice kulturowe pokazują, jak odmiennie może funkcjonować ten sam model komunikacji w różnych społeczeństwach.

Kto jest najbardziej narażony?

Negatywne skutki zwiększonego korzystania z mediów społecznościowych są szczególnie widoczne w przypadku młodzieży.  

Kobiety znacznie częściej niż mężczyźni doświadczają problemów psychicznych w wyniku korzystania z social media. Zapewne jest to związane z silniejszą potrzebą dążenia do ideału i równoczesnego wszechobecnego przekłamywania rzeczywistości w social mediach.  

Obecnie zjawisko fonoholizmu coraz częściej obserwowane jest u osób dorosłych. Trend zaczął wzrastać w czasie pandemii Covid-19, gdy izolacja popchnęła społeczeństwo w kierunku silniejszej cyfryzacji kontaktu z innymi ludźmi.

Niepokojącym trendem jest rosnąca obojętność użytkowników wobec prywatności w sieci. Raport Digital 2025 pokazuje, że mimo nieustannych dyskusji o ochronie danych, użytkownicy internetu coraz rzadziej martwią się o swoją prywatność. Tylko 3 na 10 internautów wyraża obawy o to, jak firmy wykorzystują ich dane – to spadek o 7,1% w ciągu zaledwie dwóch lat. Największe obawy mają seniorzy, podczas gdy młodsze grupy wiekowe wykazują mniejsze zainteresowanie tematem. Podobny trend widać w podejściu do plików cookies – tylko 34,5% użytkowników je odrzuca, a reszta automatycznie akceptuje wszystkie zgody, co świadczy o rosnącej bierności w kwestii ochrony własnych danych.

 

Sztuczna inteligencja w mediach społecznościowych

 

Nowym czynnikiem, który znacząco kształtuje ekosystem mediów społecznościowych, jest rosnąca obecność sztucznej inteligencji. Według raportu Digital 2025, rywalizacja w świecie AI nabiera tempa, a główne platformy społecznościowe intensywnie integrują te technologie w swoich produktach.

Meta AI ma już 700 milionów aktywnych użytkowników, choć wiele z tych interakcji wynika z domyślnej integracji z wyszukiwaniem na Facebooku i Instagramie. Google, Microsoft i Meta włączają AI do swoich produktów, co wpływa na sposób, w jaki użytkownicy konsumują treści i wchodzą w interakcje z platformami.

Z jednej strony, AI może pomóc w filtrowaniu treści i dostosowywaniu doświadczeń do preferencji użytkownika, z drugiej jednak – rodzi pytania o autentyczność interakcji, wiarygodność informacji i jeszcze głębsze uzależnienie od algorytmów decydujących o tym, co widzimy. W kontekście mediów społecznościowych sztuczna inteligencja może zarówno wzmacniać istniejące problemy (np. bańki informacyjne czy uzależnienie), jak i oferować nowe rozwiązania (np. inteligentne filtry treści szkodliwych).

Dla użytkowników oznacza to konieczność rozwoju nowych kompetencji cyfrowych – nie tylko rozpoznawania dezinformacji, ale również świadomości, kiedy wchodzą w interakcję z treściami generowanymi przez AI, a nie przez ludzi.

 

Wpływ na demokrację i dyskurs publiczny

Media społecznościowe fundamentalnie zmieniły sposób, w jaki funkcjonuje współczesna demokracja i toczy się dyskurs publiczny. Te platformy, pierwotnie zaprojektowane do łączenia ludzi, stały się kluczowymi arenami debaty politycznej, wymiany poglądów i kształtowania opinii publicznej.

Transformacja debaty publicznej

Tradycyjny model debaty publicznej opierał się na mediach masowych jako pośrednikach, którzy filtrowali i weryfikowali informacje przed ich publikacją. Media społecznościowe zdemokratyzowały ten proces, umożliwiając każdemu użytkownikowi publikowanie i rozpowszechnianie treści bez żadnych barier wejścia. Z jednej strony, doprowadziło to do pluralizacji głosów i umożliwiło uczestnictwo w debacie publicznej grupom wcześniej marginalizowanym. Z drugiej jednak, zredukowało rolę profesjonalnych dziennikarzy jako strażników jakości informacji.

Według badań Instytutu Spraw Publicznych przeprowadzonych w 2024 roku, 67% Polaków deklaruje, że media społecznościowe są ich głównym źródłem informacji o bieżących wydarzeniach politycznych, co oznacza wzrost o 15 punktów procentowych w porównaniu z 2020 rokiem.

Polaryzacja społeczeństwa

Media społecznościowe, poprzez działanie algorytmów personalizujących treści, przyczyniają się do nasilenia zjawiska polaryzacji społecznej i politycznej. Mechanizmy tworzące „bańki filtrujące” sprawiają, że użytkownicy są coraz rzadziej konfrontowani z poglądami odmiennymi od ich własnych, co prowadzi do radykalizacji stanowisk i pogłębiania podziałów społecznych.

Badania przeprowadzone przez Uniwersytet Warszawski w 2023 roku wykazały, że u 72% regularnych użytkowników mediów społecznościowych można zaobserwować znacząco większą skłonność do postrzegania osób o odmiennych poglądach politycznych jako „wrogów” niż u osób korzystających głównie z tradycyjnych mediów.

Wpływ na procesy wyborcze

Media społecznościowe stały się kluczowym narzędziem w kampaniach wyborczych na całym świecie, w tym w Polsce. Microtargeting, czyli precyzyjne kierowanie przekazów politycznych do konkretnych grup wyborców na podstawie ich profili psychograficznych, zmienił sposób prowadzenia kampanii wyborczych.

Raport Krajowego Biura Wyborczego z 2024 roku wskazuje, że wydatki partii politycznych na kampanie w mediach społecznościowych wzrosły o 300% w porównaniu do poprzednich wyborów parlamentarnych, stanowiąc obecnie około 40% całkowitych budżetów kampanijnych.

Dezinformacja i manipulacja

Szybkość rozprzestrzeniania się informacji w mediach społecznościowych, w połączeniu z brakiem skutecznych mechanizmów weryfikacji, stworzyła idealne warunki dla dezinformacji i manipulacji opinią publiczną. Fałszywe wiadomości rozprzestrzeniają się w mediach społecznościowych sześciokrotnie szybciej niż informacje prawdziwe, co wykazały badania MIT z 2023 roku.

Szczególnie niepokojące jest zjawisko tzw. „głębokich fałszerstw” (deepfakes) – realistycznie wyglądających, ale całkowicie sfabrykowanych materiałów audio i wideo, tworzonych przy użyciu sztucznej inteligencji. W Polsce, według danych NASK, liczba zgłoszeń dotyczących deepfakes wzrosła o 450% między 2022 a 2024 rokiem.

Wyzwania dla systemu demokratycznego

Media społecznościowe postawiły demokrację przed nowymi wyzwaniami. Z jednej strony, umożliwiły obywatelom bezpośredni udział w debacie publicznej i ułatwiły organizację ruchów społecznych. Z drugiej, stworzyły warunki sprzyjające manipulacji opinią publiczną i podważaniu zaufania do instytucji demokratycznych.

Szczególnie niepokojące jest zjawisko tzw. „komór pogłosowych” (echo chambers), w których użytkownicy są narażeni wyłącznie na treści zgodne z ich poglądami, co utrudnia rzeczową dyskusję i osiąganie kompromisów niezbędnych w systemie demokratycznym.

Odpowiedzialność platform

W obliczu tych wyzwań coraz częściej podnosi się kwestię odpowiedzialności platform społecznościowych za treści publikowane przez użytkowników. Europejski Akt o Usługach Cyfrowych (DSA) nakłada na platformy obowiązek aktywnego monitorowania i usuwania szkodliwych treści, jednak skuteczność tych regulacji pozostaje dyskusyjna.

Badania przeprowadzone przez Fundację Panoptykon w 2024 roku wykazały, że mimo wprowadzenia nowych regulacji, 68% zgłoszeń dotyczących mowy nienawiści i dezinformacji na największych platformach społecznościowych w Polsce nie spotyka się z adekwatną reakcją moderatorów.

W kontekście polskim, gdzie 94% internautów korzysta z mediów społecznościowych, kluczowe staje się wypracowanie równowagi między wolnością słowa a ochroną debaty publicznej przed manipulacją i dezinformacją. Odpowiedzią mogą być zarówno lepsze regulacje prawne, jak i edukacja medialna, która wyposaży obywateli w narzędzia krytycznej analizy treści napotykanych w mediach społecznościowych.

Algorytmy mediów społecznościowych i ich wpływ na użytkowników

Funkcjonowanie mediów społecznościowych jest ściśle związane z działaniem algorytmów – matematycznych procedur, które sortują i wyświetlają treści w określonej kolejności. Algorytmy decydują o tym, co widzimy na swoich tablicach, co pojawia się w naszych strumieniach informacji, a co zostaje ukryte. Mają one fundamentalny wpływ na nasze doświadczenia online i kształtują sposób, w jaki postrzegamy świat.

Jak działają algorytmy w mediach społecznościowych?

Algorytmy analizują ogromne ilości danych, takich jak:

  • Historia naszych interakcji (polubienia, komentarze, udostępnienia)
  • Czas spędzany na oglądaniu poszczególnych treści
  • Profil demograficzny
  • Połączenia społeczne (znajomi, obserwowane konta)
  • Dane lokalizacyjne
  • Treści przesyłane między użytkownikami

 

Na podstawie tych informacji algorytmy tworzą spersonalizowane strumienie treści, starając się maksymalizować nasze zaangażowanie i czas spędzony na platformie. Według najnowszych danych z raportu Digital 2025, użytkownicy spędzają średnio 6 godzin i 38 minut dziennie online, a z tego 2 godziny i 21 minut w mediach społecznościowych.

 

Personalizacja kontra bańki informacyjne

 

Algorytmy skutecznie personalizują treści, co ma swoje zalety – widzimy to, co potencjalnie nas interesuje. Jednak ta sama funkcja prowadzi do tworzenia tzw. „baniek filtrujących” lub „echosfer” – zamkniętych przestrzeni informacyjnych, gdzie użytkownicy są narażeni głównie na treści potwierdzające ich przekonania i poglądy. Bańki te mogą prowadzić do:

 

– Wzmacniania istniejących przekonań

– Polaryzacji społecznej

– Ograniczonej ekspozycji na odmienne punkty widzenia

– Trudności w prowadzeniu konstruktywnego dialogu

 

Algorytmy na różnych platformach

 

Każda platforma społecznościowa wykorzystuje odmienne algorytmy, które premiują różne zachowania:

 

Facebook preferuje treści, które generują długi czas spędzony przez użytkownika na platformie oraz interakcje – szczególnie z bliskimi i znajomymi. Według najnowszych badań, aż 57,3% aktywnych użytkowników Facebooka odwiedza platformę, by być na bieżąco z wydarzeniami.

 

Instagram nagradza treści wizualnie atrakcyjne i wywołujące pozytywne emocje. Platforma ta aktywnie promuje format Reels, konkurujący z TikTokiem. Instagram jest obecnie najważniejszą platformą do wyszukiwania informacji o markach – 62,3% dorosłych użytkowników wykorzystuje go do researchu przed zakupami.

 

TikTok wykorzystuje niezwykle zaawansowany algorytm, który błyskawicznie dopasowuje się do preferencji użytkownika, analizując nawet najdrobniejsze interakcje. Przeciętny użytkownik otwiera tę aplikację 12 razy dziennie i spędza w niej średnio 5 minut i 49 sekund na sesję, co daje miesięcznie około 35 godzin.

 

LinkedIn promuje treści związane z branżą i zawodem użytkownika, premiując materiały merytoryczne i wartościowe z perspektywy rozwoju zawodowego.

 

Wpływ algorytmów na zdrowie psychiczne

 

Algorytmy mediów społecznościowych są zaprojektowane tak, aby maksymalizować zaangażowanie, co może prowadzić do uzależnienia i negatywnego wpływu na zdrowie psychiczne:

 

  • Systemy „nieskończonego scrollowania” i autoplay zaprojektowano, by utrzymać uwagę użytkownika jak najdłużej
  • Systemy powiadomień wykorzystują psychologiczne mechanizmy zmiennego wzmocnienia, podobne do tych w automatach do gier
  • Algorytmy często premiują treści wywołujące silne emocje (zarówno pozytywne, jak i negatywne), co może prowadzić do większej podatności na fake newsy i treści kontrowersyjne

 

Świadomość działania algorytmów jest pierwszym krokiem do bardziej zrównoważonego korzystania z mediów społecznościowych i odzyskania kontroli nad swoją cyfrową przestrzenią.

Regulacje prawne mediów społecznościowych

W obliczu rosnącego wpływu mediów społecznościowych na życie publiczne i prywatne, zarówno Unia Europejska, jak i poszczególne państwa wprowadzają coraz bardziej kompleksowe regulacje prawne. Mają one na celu ochronę użytkowników, zapewnienie transparentności algorytmów oraz walkę z dezinformacją i szkodliwymi treściami.

Europejskie ramy prawne

Unia Europejska przyjęła w ostatnich latach dwa przełomowe akty prawne regulujące działalność platform cyfrowych, w tym mediów społecznościowych:

Digital Services Act (DSA) – Akt o Usługach Cyfrowych, który wszedł w życie w 2023 roku, nakłada na platformy cyfrowe obowiązek:

  • Szybkiego usuwania nielegalnych treści
  • Większej przejrzystości w kwestii moderacji treści i działania algorytmów rekomendacji
  • Wprowadzenia skutecznych mechanizmów zgłaszania nielegalnych treści
  • Publikowania raportów przejrzystości dotyczących moderacji treści

Dla użytkowników w Polsce oznacza to większą ochronę przed nielegalnymi treściami oraz prawo do lepszego zrozumienia, dlaczego określone treści są im pokazywane. Największe platformy (powyżej 45 milionów użytkowników) podlegają znacznie surowszym wymogom i kontroli ze strony Komisji Europejskiej.

Digital Markets Act (DMA) – Akt o Rynkach Cyfrowych uzupełnia DSA, skupiając się na kwestiach konkurencyjności i zapobieganiu praktykom monopolistycznym. Dla platform społecznościowych oznacza to m.in. zakaz łączenia danych osobowych z różnych usług bez wyraźnej zgody użytkownika oraz większą interoperacyjność między platformami.

Regulacje w Polsce

W Polsce kwestie związane z mediami społecznościowymi regulowane są przede wszystkim przez:

  • Ustawę o świadczeniu usług drogą elektroniczną – określa odpowiedzialność dostawców usług internetowych
  • RODO – Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych, które szczegółowo reguluje kwestie przetwarzania danych osobowych
  • Prawo autorskie – wpływa na udostępnianie i wykorzystywanie treści w mediach społecznościowych

Polski ustawodawca pracuje również nad implementacją europejskich przepisów oraz nad własnymi regulacjami dotyczącymi ochrony przed dezinformacją i mową nienawiści.

Ochrona młodzieży w sieci

Szczególną uwagę w najnowszych regulacjach poświęca się ochronie dzieci i młodzieży. DSA wprowadza zakaz targetowania reklam do osób niepełnoletnich na podstawie profilowania, a platformy są zobowiązane do specjalnych środków ochrony młodszych użytkowników.

W Polsce od 2023 roku obowiązują również dodatkowe przepisy chroniące młodzież, w tym obowiązkowa weryfikacja wieku przy dostępie do niektórych treści oraz rozszerzone uprawnienia rodziców do kontroli aktywności dzieci w sieci.

Wyzwania związane z egzekwowaniem przepisów

Pomimo postępu w tworzeniu ram prawnych, nadal istnieją znaczące wyzwania związane z ich egzekwowaniem:

  • Trudności w nadążaniu przepisów za szybko rozwijającymi się technologiami
  • Transgraniczny charakter usług internetowych komplikujący jurysdykcję
  • Problemy z praktyką stosowania istniejących przepisów przez platformy społecznościowe

Według raportu Digital 2025, tylko 34% użytkowników w Polsce jest świadomych swoich praw wynikających z najnowszych regulacji UE, co pokazuje potrzebę większej edukacji w tym zakresie.

Znajomość aktualnych regulacji prawnych jest kluczowym elementem świadomego korzystania z mediów społecznościowych. Pozwala użytkownikom zrozumieć swoje prawa i obowiązki, a także mechanizmy ochrony, z których mogą skorzystać w przypadku naruszeń.

Jak Radzić Sobie z Wyzwaniami?

W obliczu wyzwań i zagrożeń związanych z mediami społecznościowymi kluczowe jest przyjęcie odpowiedzialnego podejścia i wprowadzenie konkretnych działań, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i społecznym.

Etyka mediów społecznościowych i odpowiedzialne korzystanie

Świadome i odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznościowych jest podstawą minimalizowania negatywnych skutków. Użytkownicy powinni kierować się zasadami etyki, szanować innych użytkowników, dbać o prywatność swoją i innych, a także krytycznie podchodzić do napotykanych treści. Ważne jest, aby pamiętać, że za każdym profilem w mediach społecznościowych stoi człowiek z własnymi uczuciami i emocjami.

Wpływ na dzieci i młodzież – rola rodziców i edukacji

Dzieci i młodzież są szczególnie narażeni na negatywne skutki korzystania z mediów społecznościowych. Dlatego kluczowa jest rola rodziców i edukacji w kształtowaniu zdrowych nawyków i postaw. Rodzice powinni monitorować aktywność swoich dzieci w sieci, rozmawiać z nimi o potencjalnych zagrożeniach i uczyć ich krytycznego myślenia. Szkoły powinny wprowadzać programy edukacyjne, które będą uczyć młodych ludzi odpowiedzialnego korzystania z technologii cyfrowych, rozpoznawania dezinformacji i reagowania na cyberprzemoc.

Budowanie zdrowych nawyków i równowagi w korzystaniu z technologii

Ważne jest, aby dążyć do zachowania równowagi między życiem online i offline. Poniżej znajduje się kilka praktycznych wskazówek, jak to osiągnąć:

  • Sprawdź w telefonie statystyki ile czasu dziennie i tygodniowo z niego korzystasz – według raportu Digital 2025, przeciętny użytkownik spędza w mediach społecznościowych 2 godziny i 21 minut dziennie, o 10 minut mniej niż rok wcześniej. Zastanów się, ile innych rzeczy mógłbyś w tym czasie zrobić. Warto wiedzieć, że ten czas różni się znacząco w zależności od platformy – TikTok pochłania średnio 35 godzin miesięcznie, YouTube około 27 godzin, a Instagram tylko około 16 godzin.
  • Zainstaluj aplikacje, które umożliwiają korzystanie z social mediów tylko przez określony czas w ciągu dnia.  
  • Na noc zostawiaj telefon w innym pokoju.  
  • Zadbaj o to, by w feedzie na Twoich social mediach pojawiały się tylko wartościowe informacje.  
  • Przygotuj sobie listę innych, wartościowych zajęć, które mogłyby zająć Twoją uwagę w momentach, gdy normalnie sięgasz po telefon (książka? Może jakieś rozciąganie?).  
  • Spróbuj okresowo wdrażać sobie praktykę cyfrowego detoksu, czyli na przykład 2-3 dniowy urlop całkowicie bez telefonu i komputera, najlepiej w otoczeniu natury.  

Jak świadomie korzystać z mediów społecznościowych w dobie algorytmów

Zrozumienie działania algorytmów pozwala odzyskać część kontroli nad treściami, które do nas docierają. Oto praktyczne wskazówki:

  • Regularnie przeglądaj i czyść historię wyszukiwania– to pomoże algorytmom nie bazować na twoich dawnych, być może nieaktualnych zainteresowaniach.
  • Korzystaj z opcji „Nie interesuje mnie” – większość platform pozwala oznaczać treści, których nie chcemy więcej widzieć, co pomaga „wytrenować” algorytm.
  • Obserwuj świadomie i różnorodnie – celowo wyszukuj i obserwuj konta prezentujące różne punkty widzenia, by przeciwdziałać bańkom informacyjnym.
  • Weryfikuj informacje z wielu źródeł – pamiętaj, że algorytmy często promują treści sensacyjne lub kontrowersyjne, które niekoniecznie są faktycznie najważniejsze czy prawdziwe.
  • Okresowo zmieniaj ustawienia feed’u – na wielu platformach można przełączyć się z widoku algorytmicznego na chronologiczny, co daje bardziej neutralny obraz.
  • Korzystaj z narzędzi cyfrowego dobrostanu – wiele aplikacji oferuje funkcje monitorowania czasu spędzanego online oraz ustawienia limitów korzystania z poszczególnych platform.

Raport Digital 2025 pokazuje, że coraz więcej użytkowników staje się świadomych mechanizmów działania mediów społecznościowych – 34,5% aktywnie odrzuca pliki cookies, a liczba osób zainteresowanych ochroną prywatności online rośnie, szczególnie wśród starszych grup wiekowych.

Pamiętajmy, że technologia ma służyć nam, a nie odwrotnie. Świadome i odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznościowych pozwoli nam czerpać z ich zalet, minimalizując jednocześnie potencjalne zagrożenia.

 

Podsumowanie

Media społecznościowe stanowią złożone i wielowymiarowe zjawisko, które na stałe wpisało się w obraz współczesnego świata. Z jednej strony, oferują one szereg korzyści, takich jak ułatwienie komunikacji, dostęp do informacji, możliwość rozwoju osobistego i budowania relacji społecznych. Z drugiej strony, wiążą się z licznymi zagrożeniami, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne, relacje społeczne i ogólne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Najnowsze dane z raportu Digital 2025 pokazują pewną stabilizację – czas spędzany w mediach społecznościowych nieznacznie spada (obecnie średnio 2 godziny i 21 minut dziennie), a użytkownicy stają się bardziej selektywni w wyborze treści i platform. Jednocześnie rośnie rola sztucznej inteligencji, która zmienia sposób interakcji z mediami społecznościowymi.

Nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych może prowadzić do uzależnienia, problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak depresja, lęk i niska samoocena, a także do negatywnych skutków fizycznych. Media społecznościowe mogą być również źródłem dezinformacji, cyberprzemocy i innych niebezpiecznych zjawisk.

Kluczem do czerpania korzyści z mediów społecznościowych przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka jest świadome i odpowiedzialne korzystanie z nich. Ważne jest, aby dbać o równowagę między życiem online i offline, krytycznie podchodzić do napotykanych treści, chronić swoją prywatność i szanować innych użytkowników.

W świetle nowych danych z raportu Digital 2025, obserwujemy pewne zmiany w trendach korzystania z mediów społecznościowych – czas spędzany na platformach nieznacznie spada (obecnie wynosi średnio 2 godziny i 21 minut dziennie), a użytkownicy stają się bardziej świadomi mechanizmów działania algorytmów. Jednocześnie rośnie znaczenie sztucznej inteligencji w mediach społecznościowych, która coraz silniej wpływa na personalizację treści i interakcje z platformami.

Zrozumienie mechanizmów działania algorytmów jest kluczowe dla świadomego korzystania z mediów społecznościowych. Pozwala to użytkownikom odzyskać większą kontrolę nad konsumowanymi treściami i zmniejszyć negatywny wpływ potencjalnych pułapek, takich jak uzależnienie, bańki informacyjne czy ekspozycja na treści szkodliwe.

W obliczu dynamicznego rozwoju technologii cyfrowych i nieustannie zmieniającego się krajobrazu mediów społecznościowych, niezbędne są dalsze badania nad ich wpływem na społeczeństwo. Pozwoli to na lepsze zrozumienie potencjalnych zagrożeń i opracowanie skutecznych strategii ich przeciwdziałania.

Bibliografia

  • Adamczewska-Chmiel K, Dudzic K, Chmiela T, Gorzkowska A. Smartphones, the Epidemic of the 21st Century: A Possible Source of Addictions and Neuropsychiatric Consequences. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(9):5152. Published 2022 Apr 23. doi:10.3390/ijerph19095152
  • Aleksandra Rodaczek, Media Społecznościowe – szanse i zagrożenia, Lublin 2022
  • Anna Lembke, Niewolnicy dopaminy
  • Cameron David Nereim, MD, David S. Bickham, PhD, Michael Ogden Rich, MD. Social Media and Adolescent Mental Health: Who You are and What You do Matter. Volume 66, ISSUE 2, SUPPLEMENT, S118-S119, February 2020
  • Karim F, Oyewande AA, Abdalla LF, Chaudhry Ehsanullah R, Khan S. Social Media Use and Its Connection to Mental Health: A Systematic Review. Cureus. 2020;12(6):e8627. Published 2020 Jun 15. doi: 10.7759/cureus.8627
  • Portale społecznościowe – dobrodziejstwo czy zagrożenie? » Niebieska Linia IPZ
  • Ratan ZA, Parrish AM, Zaman SB, Alotaibi MS, Hosseinzadeh H. Smartphone Addiction and Associated Health Outcomes in Adult Populations: A Systematic Review. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(22):12257. Published 2021 Nov 22. doi:10.3390/ijerph182212257
  • Ulvi O, Karamehic-Muratovic A, Baghbanzadeh M, Bashir A, Smith J, Haque U. Social Media Use and Mental Health: A Global Analysis. Epidemiologia (Basel). 2022;3(1):11-25. Published 2022 Jan 11. doi:10.3390/epidemiologia3010002
  • Wacks Y, Weinstein AM. Excessive Smartphone Use Is Associated With Health Problems in Adolescents and Young Adults. Front Psychiatry. 2021;12:669042. Published 2021 May 28. doi:10.3389/fpsyt.2021.669042
  • Jak social media niszczą Twoją energię i chęć do życia? sports-med.pl
  • Digital 2025 Global Overview Report – w jakim kierunku zmierza cyfrowy świat?, https://socialpress.pl/2025/02/digital-2025-global-overview-report-w-jakim-kierunku-zmierza-cyfrowy-swiat/ 
  • Nowe technologie w 2025 r. – legislacja i regulacja w Polsce i UE, https://legalis.pl/nowe-technologie-w-2025-r-legislacja-i-regulacja-w-polsce-i-ue/ 
  • Komisja Europejska. (2022). Digital Services Act: Komisja z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne w sprawie przepisów dotyczących bezpieczniejszej i bardziej odpowiedzialnej przestrzeni cyfrowej. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_22_2545
  • Komisja Europejska. (2022). Akt o rynkach cyfrowych: Komisja z zadowoleniem przyjmuje porozumienie polityczne w sprawie przepisów promujących uczciwość i otwartość w sektorze cyfrowym. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_22_1978
  • Urząd Ochrony Danych Osobowych. (2023). Media społecznościowe a ochrona danych osobowych – poradnik UODO. https://uodo.gov.pl/pl/138/2322
  • Ministerstwo Cyfryzacji. (2023). Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w internecie – wytyczne i regulacje. https://www.gov.pl/web/cyfryzacja
  • Bąk, J. (2023). Implementacja Digital Services Act w Polsce – wyzwania i perspektywy. Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny.
  • Fundacja Panoptykon. (2024). Prawo do prywatności w mediach społecznościowych. Raport 2024. https://panoptykon.org/ 
  • Centrum Badań nad Prawem Nowoczesnych Technologii. (2024). Wpływ regulacji UE na funkcjonowanie platform społecznościowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
  • Sejm RP. (2023). Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. 2023 poz. 1789 z późn. zm.).
  • Parlament Europejski i Rada UE. (2016). Rozporządzenie (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych (RODO).
  • Instytut Spraw Publicznych. (2024). Media społecznościowe a świadomość polityczna Polaków. Raport z badań. Warszawa: ISP.
  • Uniwersytet Warszawski, Wydział Socjologii. (2023). Polaryzacja polityczna w erze mediów społecznościowych. Warszawa: Wydawnictwo UW.
  • Krajowe Biuro Wyborcze. (2024). Analiza wydatków na kampanie wyborcze w mediach społecznościowych 2020-2024. Warszawa: KBW.
  • Vosoughi, S., Roy, D., & Aral, S. (2023). The spread of true and false news online. Science, 359(6380), 1146-1151.
  • NASK. (2024). Raport o stanie bezpieczeństwa cyberprzestrzeni RP. Warszawa: NASK.
  • Fundacja Panoptykon. (2024). Efektywność moderacji treści w mediach społecznościowych po wprowadzeniu DSA. Warszawa: Fundacja Panoptykon.
  • Komisja Europejska. (2023). Pierwsze sprawozdanie z wdrażania Aktu o usługach cyfrowych. Bruksela.
  • Centrum Badania Opinii Społecznej. (2024). Media społecznościowe jako źródła informacji Polaków. Komunikat z badań. Warszawa: CBOS.
  • Koalicja Edukacji Medialnej. (2024). Dezinformacja w polskiej przestrzeni cyfrowej. Raport roczny.
  • Marwick, A., & Lewis, R. (2022). Media manipulation and disinformation online. New York: Data & Society Research Institute.
  • Sunstein, C. R. (2021). #Republic: Divided Democracy in the Age of Social Media. Princeton University Press.
  • Levitsky, S., & Ziblatt, D. (2023). How Democracies Die in the Digital Age. Journal of Democracy, 34(1), 45-58.
  • Lachowski, M. (2023). Deepfakes w polskim dyskursie publicznym. Studia Medioznawcze
  • Instytut Monitorowania Mediów. (2024). Media społecznościowe a kampanie wyborcze 2023-2024. Warszawa: IMM.
  • Algorytmy mediów społecznościowych — jak działają i co musisz o nich wiedzieć?, https://harbingers.io/blog/algorytmy-mediow-spolecznosciowych 
  • Algorytmy w mediach społecznościowych, https://imok.edu.pl/alorytmy-w-mediach-spolecznosciowych/ 

Autor: informatyk z blisko 30-letnim doświadczeniem w projektach badawczych, gdzie technologia spotyka się z realnymi potrzebami człowieka. Umiarkowany entuzjasta i osoba o interdyscyplinarnych zainteresowaniach, potrafiąca przedstawiać złożone zagadnienia technologiczne w sposób wyważony i przystępny.

ABC cyberbezpieczeństwa dla seniorów i nie tylko.

Posted on by amazonki

Artykuł powstał w ramach projektu  pt.: „Wydawnictwa dla Amazonek”,  który realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

 

„ABC cyberbezpieczeństwa dla seniorów i nie tylko”

Autor: Bartosz Lewandowski 

Wprowadzenie

W dzisiejszym świecie technologia cyfrowa odgrywa coraz większą rolę w naszym codziennym życiu. Za pomocą jednego kliknięcia możemy zrobić zakupy, umówić się na wizytę u lekarza, załatwić sprawy urzędowe bez wychodzenia z domu, porozmawiać z bliskimi przez wideorozmowę, a nawet znaleźć swoją drugą połówkę. Internet otwiera przed nami drzwi do całego świata.  

Niestety, jak to w życiu bywa, w każdej beczce miodu znajdzie się łyżka dziegciu. W cyfrowym świecie, podobnie jak w rzeczywistym, można natknąć się na nieuczciwych ludzi i różnego rodzaju zagrożenia. Dlatego tak ważne jest, aby znać zasady, które pomogą nam bezpiecznie poruszać się po cyfrowej autostradzie.  

Niniejszy artykuł posłuży jako drogowskaz w cyfrowym świecie. Zawarte w nim informacje pomogą Ci chronić Twoje dane, ustrzec się przed oszustwami i korzystać z nowych technologii w pełni bezpiecznie.  

Z roku na rok rośnie liczba przestępstw związanych z nielegalną działalnością w Internecie. W 2023 roku w porównaniu do 2022 roku liczba oszustw komputerowych wzrosła dwukrotnie, z 35 tysięcy do 75 tysięcy przypadków. Cyberprzestępcy wykorzystują Internet i nowe technologie do oszukiwania oraz zdobywania poufnych informacji, takich jak dane osobowe, numery kart kredytowych czy hasła. Przestępcy mogą wykorzystać Twoje dane m.in. do kradzieży tożsamości, uzyskania dostępu do kont bankowych, oszustw finansowych, a także do zakładania fałszywych profili, które mogą posłużyć do popełnienia kolejnych przestępstw.  

W tym artykule skupimy się na Tobie – seniorze, aby wyposażyć Cię w wiedzę i umiejętności, które pozwolą Ci na bezpieczne i komfortowe korzystanie z dobrodziejstw cyfrowego świata. Pamiętaj, że bezpieczeństwo w sieci to podstawa, dlatego warto o nie dbać.

Podstawy cyberhigieny

Cyberhigiena to zbiór praktyk i nawyków, które pomagają chronić nasze urządzenia i dane w Internecie. To jak dbanie o higienę osobistą, np. mycie rąk, aby uniknąć chorób. Dzięki cyberhigienie możemy zapobiegać „chorobom” cyfrowym, takim jak: kradzież tożsamości, złośliwe oprogramowanie czy oszustwa internetowe.  

Rysunek 1.  Infografika: Definicja Ransomware.
Źródło: Orange Polska

Ustaw automatyczną blokadę ekranu telefonu, aby korzystanie z urządzenia było możliwe dopiero po jego odblokowaniu. Większość urządzeń można zabezpieczyć kodem PIN, hasłem, wzorem lub biometrią, to znaczy odciskiem palca lub rozpoznawaniem twarzy.

Upewnij się, że Twoje urządzenia mają zainstalowane najnowsze aktualizacje systemu, programów i aplikacji. Regularne aktualizacje chronią przed lukami w zabezpieczeniach i nowymi zagrożeniami. 

Rysunek 2. Infografika: Korzyści wynikające z aktualizacji oprogramowania (dotyczy komputerów, smartfonów)
Źródło: Orange Polska

Instaluj aplikacje wyłącznie z legalnych i zaufanych źródeł, takich jak oficjalne sklepy z aplikacjami, ponieważ minimalizuje to ryzyko pobrania złośliwego oprogramowania.

Rysunek 3. Infografika: Definicja Malware
Źródło: Orange Polska

Regularnie wykonuj kopie zapasowe swoich danych, zarówno na komputerze, jak i na telefonie. W przypadku utraty danych z powodu awarii technicznej, ataku cyberprzestępców lub zgubienia urządzenia będziesz mieć możliwość ich odzyskania. 

Bezpieczne hasła i weryfikacja dwuetapowa

W dzisiejszych czasach coraz więcej codziennych spraw załatwiamy przez internet – od kontaktów z rodziną, przez bankowość, aż po zakupy. Dlatego tak ważne jest, aby Twoje konta były odpowiednio zabezpieczone.  

Dobre hasło działa jak solidny zamek do Twojego domu – chroni przed niechcianymi gośćmi. Im dłuższe hasło, tym jest ono trudniejsze do złamania. Twórz hasła składające się z minimum 14 znaków.  

Aby łatwiej zapamiętać hasła, możesz tworzyć kilkuwyrazowe frazy, składające się z co najmniej 5 słów, np.:

Wlazl-Kostek-Na-Mostek-I-Stuka

Nie używaj dosłownego cytatu jako hasła, lecz jako inspirację do tworzenia własnych wersji. Dodaj znaki specjalne, cyfry lub zamień niektóre słowa na inne. Dzięki temu Twoje hasło stanie się trudniejsze do złamania!  

Unikaj haseł powiązanych z informacjami o Tobie lub Twoich bliskich jak: imię, nazwisko, data lub miejsce urodzenia, imię dziecka, wnuczka, pupila, powtórzenie frazy z loginu np.:

Stasiu2001

Mój Burek2022

Nie twórz haseł powtarzalnych, według schematów np.:

mojehaslo1

haslogrudzien2022

Unikaj haseł „wzorów”, sekwencji z klawiatury np.:

1q2w3e4r

6yhnmju7

Nie zapisuj haseł na karteczkach i nie przyklejaj ich na urządzeniu.

Jedna usługa = jedno hasło. To zwiększa bezpieczeństwo Twoich danych. Jeśli ktoś złamie Twoje hasło lub dojdzie do jego wycieku, cyberprzestępcy mogą spróbować użyć go w innych serwisach (np. poczta e-mail, serwisy społecznościowe). Dlatego ważne jest, aby do każdej usługi posiadać odrębne hasło.  

Unikaj przechowywania haseł w miejscach dostępnych dla innych.

Nigdy nie podawaj swoich haseł osobom trzecim.  

Jeśli masz podejrzenie, że Twoje hasło wyciekło, zmień je.

Ostrożnie korzystaj z obcych komputerów. Unikaj logowania się na nich do ważnych usług.  

Rysunek 4: Infografika: Jak utworzyć silne hasło?
Źródło: Orange Polska

Włącz weryfikację dwuetapową

Brzmi to skomplikowanie, ale w rzeczywistości jest bardzo proste. Weryfikacja dwuetapowa to dodatkowe zabezpieczenie podczas logowania, które chroni Twoje konta w internecie.  

Jak to działa? Aby się zalogować, oprócz wpisania hasła będziesz musiał podać także dodatkowy kod. Otrzymasz go za pośrednictwem SMS-a, wiadomości e-mail lub aplikacji w telefonie. Dodatkowym zabezpieczeniem mogą być także Twoje indywidualne cechy fizyczne m.in. odcisk Twojego palca, skan twarzy lub oka czyli tzw. biometria.  

Twoje hasło + Weryfikacja za pomocą kodu lub biometrii = Bezpieczne logowanie

Weryfikacja dwuetapowa jest szczególnie istotna przy logowaniu do serwisów zawierających ważne dane, m.in. poczta e-mail, konto bankowe czy media społecznościowe.  

Dzięki niej zwiększasz bezpieczeństwo swoich kont! 

Rozpoznawanie zagrożeń w komunikacji

W dzisiejszych czasach komunikacja elektroniczna stała się nieodłączną częścią naszego życia. Wymieniamy wiadomości e-mail, korzystamy z komunikatorów internetowych, dzwonimy do siebie. Niestety, ta powszechność niesie ze sobą pewne niebezpieczeństwa. Musimy być świadomi zagrożeń, aby umieć im przeciwdziałać.

Rysunek 5.  Liczba przestępstw związanych z nielegalną działalnością w internecie
Źródło: Poradnik dla seniorów „Halo! Tu cyberbezpieczny Senior”, NASK, 2024

Fałszywe wiadomości e-mail (phishing)

Phishing to jedna z najpopularniejszych metod wykorzystywanych przez cyberprzestępców do wyłudzania poufnych informacji. Przestępcy podszywają się pod zaufane instytucje, takie jak banki, urzędy czy firmy kurierskie, aby nakłonić Cię do kliknięcia w link lub pobrania załącznika.

Rysunek 6. Infografika: Definicja Phishingu
Źródło: Orange Polska

Oszustwa SMS-owe i telefoniczne

Oszuści mogą dzwonić do Ciebie, podszywając się pod pracownika banku, policjanta lub nawet członka rodziny. Mogą próbować wyłudzić od Ciebie pieniądze lub nakłonić Cię do podjęcia pewnych działań, np. zainstalowania oprogramowania.

Jak weryfikować nadawców i linki

Zawsze dokładnie sprawdzaj adres e-mail nadawcy. Upewnij się, że nazwa domeny zgadza się z oficjalną stroną instytucji. Nie klikaj w podejrzane linki, a jeśli to konieczne, najedź na link kursorem, aby zobaczyć jego pełny adres.  

Przykłady oszustw „na policjanta”, „na pracownika banku”, „na wnuczka”

Oszuści często wykorzystują podobne scenariusze, aby wzbudzić Twoje zaufanie i wyłudzić pieniądze. Podszywają się pod policjanta prowadzącego tajną akcję, pracownika banku informującego o podejrzanych transakcjach na Twoim koncie lub wnuczka, który pilnie potrzebuje gotówki. Pamiętaj, że policja nigdy nie prosi o przekazanie pieniędzy, a bank nigdy nie wymaga podania hasła przez telefon.

Bezpieczne zakupy online

W dzisiejszych czasach robienie zakupów przez internet stało się bardzo popularne. Nie musimy wychodzić z domu, stać w kolejkach, a często możemy znaleźć atrakcyjniejsze ceny niż w sklepach stacjonarnych. Niestety, zakupy online wiążą się również z pewnym ryzykiem.

Rysunek 7. Liczba incydentów zagrożeń związanych z najpopularniejszymi portalami zakupowymi w Polsce
Źródło: CERT Polska

Jak weryfikować sklepy internetowe

Zanim dokonasz zakupu w danym sklepie internetowym, sprawdź dokładnie jego adres. Upewnij się, że nie zawiera on błędów, literówek lub innych nieprawidłowości. Brak danych kontaktowych, takich jak adres e-mail, numer telefonu lub adres firmy, powinien wzbudzić Twoje podejrzenia. Zwróć uwagę na regulamin sklepu – powinien zawierać informacje dotyczące sposobów wysyłki i zwrotu towaru.  

Worrying signs – na co zwracać uwagę

Uważaj na zbyt atrakcyjne ceny i promocje, które wydają się zbyt dobre, aby być prawdziwe. Zwróć uwagę na metody płatności – brak popularnych opcji, takich jak BLIK, może być sygnałem ostrzegawczym. Przeczytaj opinie o sklepie, ale zachowaj krytycyzm, jeśli wszystkie są bardzo pozytywne i pochodzą z tego samego okresu.  

Bezpieczne metody płatności

Korzystaj z bezpiecznych metod płatności, takich jak BLIK, karty płatnicze lub płatność przy odbiorze, jeśli to możliwe. Upewnij się, że strona do której zostaniesz przekierowany w celu dokonania płatności jest prawdziwa i bezpieczna.  

Co zrobić, gdy padliśmy ofiarą oszustwa

Jeśli zorientujesz się, że zrobiłeś zakupy w fałszywym sklepie, natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem. Zgłoś oszustwo na policję i na stronie CERT.pl.

Ochrona przed oszustwami inwestycyjnymi

Oszustwa inwestycyjne to działania i praktyki mające na celu wyłudzenie pieniędzy, zwłaszcza od niedoświadczonych na rynku inwestycyjnym użytkowników internetu.  

Przestępcy przy użyciu metod socjotechnicznych starają się nakłonić do inwestowania np. w kryptowaluty, nieruchomości, surowce, akcje, udziały, papiery wartościowe.  

Zachęta do takich inwestycji jest opatrzona wiarygodną historyjką i przedstawiana jako bezpieczna lokata, która gwarantuje wysokie zyski.  Wystarczy uzupełnić formularz, wpłacić pieniądze na wskazaną platformę lub fundusz inwestycyjny.  

Pamiętaj!

Każde działanie dotyczące inwestowania wiąże się z ryzykiem. Zanim podejmiesz jakąkolwiek decyzję, zawsze sprawdź, komu powierzasz swoje pieniądze!  

Jak rozpoznać fałszywą inwestycję?

Przed podjęciem decyzji dotyczącej inwestycji, zweryfikuj bardzo dokładnie:

  • Wiarygodność profilu, na którym znajduje się reklama. Poniżej przykład fałszywej reklamy wraz z wyjaśnieniem, na co zwracać uwagę.  
  • Autentyczność strony, na którą nastąpiło przekierowanie. Zwróć uwagę na prawidłowy adres strony, nie sugeruj się tym, że są na niej znane logotypy – mogą być użyte bezprawnie.  
  • Dane rejestrowe firmy, która ma pośredniczyć w inwestycjach. Czy na stronie są dostępne takie dane jak: adres firmy, NIP oraz dane kontaktowe tj. mail, telefon?  
  • Historię firmy. Posiadając numer NIP możesz zweryfikować historię firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEDIG) lub w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).  
  • Rejestr autoryzowanych doradców inwestycyjnych, prowadzony przez Komisję Nadzoru Finansowego. Upewnij się, że osoba, z którą rozmawiasz o inwestycjach, jest wpisana do tego rejestru. To daje pewność, że ma odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia do udzielania porad inwestycyjnych w Polsce.  
  • Listę podmiotów objętych nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). To oficjalny spis firm i instytucji finansowych działających w Polsce, które podlegają regularnej kontroli KNF. Daje to pewność, że przestrzegają prawa i działają zgodnie z wysokimi standardami, dbając o interesy swoich klientów.  

Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą oszustwa inwestycyjnego, zbierz wszystkie dane kontaktowe oszustów (czas zdarzenia, numery telefonów, e-maile, numery rachunków, dane odbiorców, adresy portfeli kryptowalutowych) i jak najszybciej zawiadom policję lub prokuraturę oraz swój bank. 

Rysunek 8. Przykładowa strona internetowa – oszustwo inwestycyjne
Źródło: CERT Polska

Bezpieczne korzystanie z mediów społecznościowych

Media społecznościowe są dla wielu internautów główną aktywnością online. Dzięki nim nawiązujemy i podtrzymujemy relacje, docieramy do informacji, dzielimy się swoimi opiniami lub wydarzeniami z życia.  

Media społecznościowe (ang. social media, SM) to środki przekazu wykorzystujące technologie internetowe i mobilne, które pozwalają na komunikację na dowolną skalę. W odróżnieniu od tradycyjnych mediów (np. telewizji czy radia) social media nie tylko umożliwiają odbiór wiadomości, ale też dwukierunkową komunikację, np. w komentarzach. Dzięki nim nie musimy więc być już tylko biernymi odbiorcami, ale możemy też reagować na to, co publikują inni, oraz sami tworzyć przekazy.  

Istnieje wiele rodzajów mediów społecznościowych, a tych jak łatwo się domyślić, ciągle przybywa! Pamiętaj jednak, że choć bardzo przyjemnie spędza się z nimi czas, to ich nadmierne użytkowanie może wiązać się z zagrożeniami, takimi jak: FOMO i nadużywanie nowych technologii, dezinformacja, przejęcie profilu czy kradzież tożsamości. 

Co robić w przypadku cyberataku

Cyberataki mogą przybierać różne formy i mieć różne skutki. Warto wiedzieć, jak reagować w takich sytuacjach, aby zminimalizować potencjalne szkody.

Natychmiastowe działania

Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą cyberataku, np. Twoje urządzenie działa podejrzanie wolno, widzisz nieznane Ci programy lub pliki albo otrzymałeś podejrzaną wiadomość, odłącz urządzenie od sieci.

Gdzie zgłaszać incydenty

Incydenty związane z cyberbezpieczeństwem możesz zgłaszać do CERT Polska. W przypadku nielegalnych treści w Internecie, szczególnie związanych z seksualnym wykorzystywaniem dzieci, skontaktuj się z Dyżurnet.pl.  

Jak zastrzec PESEL

Warto zastrzec swój numer PESEL, aby uniemożliwić cyberprzestępcom wykorzystanie go do nieautoryzowanych działań, takich jak np. zaciąganie pożyczek. Zastrzeżenie PESEL-u jest bezpłatne i można to zrobić online lub w dowolnym urzędzie.  

Rysunek 9. Infografika: Statystyki dot. wyłudzeń w Internecie w Polsce
Źródło: Orange Polska

Kiedy kontaktować się z bankiem

W przypadku podejrzenia kradzieży środków z konta bankowego lub nieautoryzowanych transakcji, niezwłocznie skontaktuj się ze swoim bankiem. 

Przydatne narzędzia i źródła wiedzy

W trosce o bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni warto korzystać z dostępnych narzędzi i poszerzać swoją wiedzę w tym zakresie. Poniżej znajdziesz listę rekomendowanych stron i inicjatyw, które pomogą Ci w zdobywaniu wiedzy na temat cyberbezpieczeństwa.

Aplikacje zwiększające bezpieczeństwo

  • mOchrona – aplikacja ochrony rodzicielskiej stworzona w ramach Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej (OSE).  
  • mLegitymacja – legitymacja szkolna dostępna w smartfonie, będąca częścią aplikacji mObywatel.  

Rekomendowane strony do pogłębiania wiedzy

  • CERT Polska (cert.pl) – zespół reagowania na incydenty komputerowe, działający w strukturach NASK.  
  • Dyżurnet.pl – zespół ekspertów NASK, kontaktowy punkt do zgłaszania nielegalnych treści w internecie.
  • OSE IT Szkoła (it-szkola.edu.pl) – platforma e-learningowa, na której znajdziesz kursy, scenariusze zajęć, publikacje ekspertów i infografiki.  
  • Strona kampanii Europejski Miesiąc Cyberbezpieczeństwa (bezpiecznymiesiac.pl).  

Kampanie edukacyjne

  • Dzień Bezpiecznego Internetu – inicjatywa, której celem jest propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do sieci. Organizowana jest od 2004 roku z inicjatywy Komisji Europejskiej.  
  • Europejski Miesiąc Cyberbezpieczeństwa (ECSM) – inicjatywa organizowana przez Europejską Agencję ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) oraz Komisję Europejską. Jej celem jest popularyzacja wiedzy i wymiana dobrych praktyk w obszarze cyberbezpieczeństwa.

Podsumowanie i checklisty

W niniejszym artykule omówiliśmy najważniejsze zagadnienia związane z cyberbezpieczeństwem. Pamiętaj, że w cyfrowym świecie, podobnie jak w rzeczywistym, możesz spotkać się z różnymi zagrożeniami. Świadomość tych zagrożeń i umiejętność im przeciwdziałania to klucz do bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych.

Rysunek 10. Infografika: Statystyki świadomości użytkowników dot. zagrożeń w polskim Internecie.
Źródło: Orange Polska

Checklisty

Lista najważniejszych zasad bezpieczeństwa:

  • Chroń swoje hasła – twórz silne i unikalne hasła, nie udostępniaj ich nikomu.
  • Aktualizuj oprogramowanie – regularnie instaluj aktualizacje systemu operacyjnego, przeglądarek i aplikacji.
  • Bądź ostrożny w sieci – nie klikaj w podejrzane linki, nie otwieraj załączników od nieznanych nadawców.
  • Korzystaj z zaufanych źródeł – pobieraj aplikacje tylko z oficjalnych sklepów.
  • Chroń swoje dane – nie udostępniaj w sieci więcej informacji, niż jest to konieczne.
  • Bądź sceptyczny wobec podejrzanych ofert – nie daj się nabrać na zbyt atrakcyjne promocje i obietnice szybkich zysków.
  • Zabezpiecz swoje urządzenia – zainstaluj oprogramowanie antywirusowe i korzystaj z zapory sieciowej.
  • Włącz weryfikację dwuetapową – dodatkowa ochrona Twoich kont w internecie.
  • Zgłaszaj incydenty – jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą cyberprzestępstwa, zgłoś to odpowiednim organom.

Codzienna checklista cyberbezpieczeństwa:

  • Sprawdź, czy Twoje urządzenia są zaktualizowane.
  • Upewnij się, że masz włączoną blokadę ekranu.
  • Zastanów się dwa razy, zanim klikniesz w link lub pobierzesz załącznik.
  • Zweryfikuj nadawcę wiadomości, która wzbudza Twoje podejrzenia.
  • Nie udostępniaj w sieci swoich haseł i innych poufnych informacji.
  • Wyloguj się z kont, z których już nie korzystasz.

Pamiętaj, bezpieczeństwo w sieci to proces ciągłego uczenia się i dostosowywania do nowych zagrożeń. Bądź na bieżąco z informacjami o cyberbezpieczeństwie i dziel się wiedzą z bliskimi.

Rysunek 11. Infografika: Statystyki świadomości użytkowników dot. zagrożeń w Internecie (Polska)
Źródło: Orange Polska

Bibliografia

Autor: informatyk z blisko 30-letnim doświadczeniem w projektach badawczych, gdzie technologia spotyka się z realnymi potrzebami człowieka. Umiarkowany entuzjasta i osoba o interdyscyplinarnych zainteresowaniach, potrafiąca przedstawiać złożone zagadnienia technologiczne w sposób wyważony i przystępny.

 

Informacja, dezinformacja – jak sobie radzić?

Posted on by amazonki

Artykuł powstał w ramach projektu  pt.: „Wydawnictwa dla Amazonek”,  który realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

 

„Informacja, dezinformacja – jak sobie radzić?”

Autor: Bartosz Lewandowski 

Wstęp

W dzisiejszym świecie jesteśmy nieustannie zalewani ogromną ilością informacji. Media społecznościowe stały się głównym źródłem wiadomości, a dostęp do informacji ma praktycznie każdy. Niestety, w tym gąszczu danych łatwo natknąć się na dezinformację, czyli celowe rozpowszechnianie fałszywych lub zmanipulowanych informacji.  

Dezinformacja to nie tylko fake newsy. To również manipulowanie treścią, tworzenie fałszywych kont i person, a nawet wykorzystywanie zaawansowanych technologii, takich jak deep fake’i.  

Dezinformacja jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ może wpływać na nasze decyzje, emocje, a nawet światopogląd. Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji może prowadzić do podziałów społecznych, konfliktów, a nawet stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego.  

W tym artykule dowiesz się, czym dokładnie jest dezinformacja, jakie są jej rodzaje i mechanizmy, dlaczego jest tak skuteczna i jak sobie z nią radzić. Poznasz praktyczne wskazówki i narzędzia, które pomogą Ci krytycznie analizować informacje, weryfikować fakty i chronić się przed negatywnymi skutkami dezinformacji.

Rodzaje i mechanizmy dezinformacji

Dezinformacja to fałszywe, zmanipulowane lub wyrwane z kontekstu informacje, rozpowszechniane w sposób świadomy przez osoby, które mają złe intencje i chcą w negatywny sposób wpłynąć na zachowanie lub decyzje odbiorców. Dezinformacja może być realizowana za pomocą różnych narzędzi. Najczęściej używane to:  

  • Fake newsy – klasyczne fałszywe informacje, zawierające nieprawdziwe fakty.  
  • Manipulacja treścią informacji, kontekstem, fotografią, sugerowanym czasem wydarzenia, emocjami (stosowanie języka manipulacji emocjonalnej, języka polaryzacyjnego), stosowanie błędów logicznych, wybiórcze prezentowanie danych.  
  • Podawanie prawdziwych faktów w fałszywym lub zmanipulowanym kontekście.
  • Tworzenie fałszywych stron internetowych, dokumentów, fałszywych „person” (nieistniejących osób, funkcjonujących wyłącznie w sieci) lub organizacji.  
  • Wykorzystywanie trolli, botów i cyborgów.  
  • Sztuczne generowanie reakcji w sieci, albo przez kupno tych reakcji na komercyjnych stronach internetowych, albo przez stworzenie siatki sterowanych kont.  
  • Podszywanie się pod prawdziwe osoby/podmioty.  
  • Stosowanie deep fake’ów (to materiał wideo z taką obróbką dźwięku i obrazu, której celem jest utworzenie fałszywych obrazów i/lub dźwięków, przy użyciu technik z zakresu sztucznej inteligencji).  
  • Tworzenie rozbudowanych, fałszywych teorii, nazywanych spiskowymi, w których prawdziwe informacje przeplatają się z fake newsami, manipulacjami i niepotwierdzonymi domysłami.  

Fake news

Fake news to fałszywa, nieprawdziwa lub sztucznie stworzona informacja, której celem jest wywołanie dezinformacji lub dokonanie oszustwa. Fake newsy rozpowszechniane są głównie przez serwisy informacyjne, media elektroniczne oraz media społecznościowe. Przy ich tworzeniu autorzy często stosują chwytliwe nagłówki, by zwrócić uwagę jak największej liczby odbiorców.  

Określenie „fake news” odnosi się do faktów, danych – ale nie do opinii. Opinia, nawet jeśli oceniamy ją jako chybioną czy nieadekwatną, to autorska interpretacja faktów, do której autor ma prawo. Z fake newsem mamy do czynienia, gdy fakty lub dane są nieprawdziwe.  

Fake newsy często pojawiają się na portalach informacyjnych, które podszywają się pod znane i wiarygodne media, lub na anonimowych portalach, na których nie ma żadnych informacji o tym, kto je tworzy, nie ma też nazwisk dziennikarzy ani adresu redakcji.  

Fake newsem może być również nieprawdziwe zdjęcie – przerobione w programie graficznym lub wyjęte z kontekstu (semantycznego, czasowego) i opublikowane z nieprawdziwą informacją.  

Jak rozpoznać fake newsa?
  1. Sprawdź źródło informacji.  
  2. Zapoznaj się z pełną treścią informacji, a nie tylko z samym jej nagłówkiem.  
  3. Sprawdź autorów informacji oraz ich wiarygodność.  
  4. Sprawdź, czy inne źródła podają identyczne treści.  
  5. Sprawdź datę publikacji.  
  6. Rozważ, czy nie jest to żart lub satyra.  
  7. Przeanalizuj własne przekonania i emocje (czy nie wpływają na nasz osąd).  
  8. Zapytaj ekspertów.  

Trolle internetowe

Choć narzędzi manipulacji w Internecie jest wiele, jednym z najczęściej wykorzystywanych jest aktywność internetowych trolli.  

Troll internetowy to ktoś, kto publikuje wiadomości podburzające, obraźliwe, będące atakiem personalnym, często niezwiązane z głównym tematem dyskusji. Z reguły działa anonimowo, jego konto nie zawiera więc prawdziwego imienia i nazwiska, brakuje również zdjęcia profilowego, które umożliwia identyfikację.  

Celem trolla jest najczęściej wywołanie negatywnych reakcji emocjonalnych lub zakłócenie dyskusji. Troll często zachowuje się agresywnie, ponieważ im większą kłótnię wywoła, im więcej osób w niej uczestniczy, tym większą satysfakcję odczuwa troll.  

Część trolli to zwyczajni internauci, którzy w takim aspołecznym zachowaniu znajdują przyjemność. Ich celem jest skłócanie, obrażanie, dzielenie ludzi i wprowadzanie chaosu. Aby to osiągnąć, potrafią oszukiwać, manipulować i kłamać.  

Trolle rosyjskie

Trolle internetowe często kojarzą się z polityczną aktywnością Rosji w sieci – rzeczywiście taka istnieje, choć nie każdy aspołecznie zachowujący się użytkownik internetu to prawdziwy rosyjski troll.  

Trolle rosyjskich agencji, działających w ramach tzw. wojny informacyjnej, pracują dla pieniędzy. Rozpowszechnianie fałszywych informacji w sieci jest ich pracą.  

Głównym zadaniem rosyjskich trolli było tworzenie fałszywych kont działających w mediach społecznościowych i na forach internetowych, zamieszczanie komentarzy, linkowanie propagandowych treści, rozpowszechnianie memów i grafik. Pracowali na zmiany, ich aktywność była skoordynowana ze strefami czasowymi konkretnych państw. Najbardziej interesowały ich strony i grupy dotyczące: imigracji, religii, ras, niektórych ruchów społecznych, czasem określonych regionów geograficznych.  

W Polsce rosyjskie trolle są aktywne, choć w inny sposób niż się powszechnie wydaje. Użytkownicy sieci chętnie dziś sięgają po frazę „ruski troll”, obdarzając nią każdego, kto ma odmienne poglądy czy popełnia proste błędy językowe. Tymczasem trolle zatrudniane przez prokremlowską propagandę są coraz bardziej profesjonalne i mają zazwyczaj niewiele problemów językowych.  

Dziś rosyjskie trolle nastawiają się na promowanie istniejących narracji, które pasują do ich celów. Częściej angażują się w komentowanie istniejących postów, włączają się do dyskusji, a nie prezentują własną propagandę (co wcześniej było normą). Pracują nad budowaniem szerokich grup oraz biorą udział w dyskusji publicznej na najbardziej emocjonujące społeczeństwo tematy, by narzucić własną interpretację. Chodzi o takie wpływanie na Polaków, by narrację realizującą rosyjskie cele uznali oni za własną i zidentyfikowali się z nią.

Rosyjskie agencje trolli wykorzystują tematy już istniejące w danym społeczeństwie. Dostarczają argumentów, które pogłębiają istniejące podziały i generują chaos – lecz najczęściej nie wymyślają zupełnie nowego przekazu, tylko wykorzystują tematy i emocje, które przynajmniej tlą się w danej wspólnocie.  

Jak się bronić przed trollami?
  1. Podstawowa zasada brzmi: „Nie karm trolla”. Czyli: jeśli zauważysz, że jakieś konto działa jak troll, nie dyskutuj z nim, nie podawaj dalej jego wpisów, ogranicz z nim kontakt, jeśli jest to możliwe – zablokuj takiego użytkownika. Nic nie tracisz, gdy zamykasz dostęp do swoich treści trollowi.  
  2. Jeśli troll atakuje Cię personalnie, a zarzuty uważasz za wymagające Twojej reakcji – zamieść wyjaśnienie na swoim koncie, lecz nie wchodź w dyskusję z trollem. Zainteresowani dotrą do informacji, natomiast Ty nie dasz trollowi pożywki do dalszej aktywności. Jeśli atak jest znieważający lub zawiera groźby – rozważ zgłoszenie sprawy na policję.

  3. Jeśli trolle szerzą jakiegoś fake newsa, warto w ramach ogólnej dyskusji opublikować link, dementujący fałszywą informację – ale na tym udział w debacie powinien się zakończyć. Pamiętaj, że nie masz do czynienia z osobami otwartymi na argumenty, lecz z użytkownikami nastawionymi na awanturę i wywoływanie w Tobie trudnych emocji. Najlepiej zrobisz, gdy dementi fake newsa zamieścisz na swoim profilu i rozpowszechnisz je wśród znajomych.  
  4. Trudniej obronić się przed trollami stosującymi bardziej wyrafinowaną manipulację, których celem jest rozpowszechnienie treści tak, by została uznana za wiarygodną. Tutaj zadziałają zasady ochrony przed fake newsami:  
  • sprawdzaj źródła,
  • nie ufaj każdej informacji, która pojawia się w sieci,
  • zanim podasz dalej czyjś kontrowersyjny wpis, sprawdź dokładnie, kto naprawdę jest jego autorem – zdarzają się przypadki podszywania się pod znaną osobę lub instytucję.  

Boty i cyborgi

Kolejnym narzędziem dezinformacji są tzw. boty – zautomatyzowane konta, naśladujące zachowania normalnych użytkowników mediów społecznościowych. Boty to także oprogramowanie automatyzujące określone czynności, używane na wielu stronach internetowych, m.in. do obsługi klienta online czy publikacji treści zgodnie z określoną procedurą.  

Jednak kiedy mówimy „boty” w odniesieniu do dezinformacji, mamy na myśli zautomatyzowane konta, które w mediach społecznościowych realizują zapisane w programie czynności, takie jak:

  • podawanie dalej określonych wpisów (np. opublikowanych na konkretnych kontach lub zawierających określony hashtag), aby szybko rozpowszechnić istotną z punktu widzenia programującego lub jego klienta – treść,  
  • generowanie komentarzy o zaprogramowanej treści pod wpisami innych użytkowników – by narzucić kierunek dyskusji,

  • tworzenie wrażenia dużej popularności osoby/konta, przez generowanie dużej liczby reakcji pod wpisami.  

Boty, wykorzystujące manipulację do celów politycznych lub komercyjnych, są szkodliwe. Tworzą fałszywy obraz sieciowej rzeczywistości. Patrząc na wpis „podbity” przez boty, użytkownicy mają wrażenie, iż jest on ważny, prawdziwy, popularny – ponieważ jest pod nim wiele reakcji. Zwracają na niego uwagę, często podają go dalej, dając treści dodatkowy zasięg.  

Reakcje botów fałszywie wpływają też na algorytmy platform społecznościowych, które reagują na wysokie (pod względem ilościowym) zainteresowanie wpisem i zaczynają wyświetlać go większej liczbie użytkowników. Mamy wtedy do czynienia ze zjawiskiem kuli śnieżnej – wpis staje się wiralem, ale wyłącznie dzięki manipulacji reakcjami.  

Istnieją również konta hybrydowe, które łączą w sobie cechy bota i aktywność prawdziwego, „ludzkiego” użytkownika. Automatyzacja działa na nich tylko przez określony czas i jest uzupełniana normalną aktywnością człowieka, albo automatycznie realizowane są tylko niektóre czynności, np. podawanie dalej wpisów. Takie hybrydowe konta nazywane są CYBORGAMI.  

Jak rozpoznać konto botowe?

Cechy charakterystyczne konta botowego:

  • Anonimowość – brak zdjęcia profilowego, na Twitterze nazwa użytkownika składająca się z przypadkowych liter i cyfr.  
  • Nienaturalnie wysoka aktywność konta – nie do osiągnięcia przez człowieka (np. kilkadziesiąt wpisów w ciągu minuty, kilkaset postów w ciągu doby).  
  • Brak oryginalnych wpisów – na koncie są same retweety/reposty wpisów innych autorów.  
  • Brak treści dotyczących życia prywatnego.  
  • Brak reakcji na pytania kierowane do tego konta przez innych użytkowników.  

Rysunek. 1. Jak rozpoznać konto botowe?
Źródło: Poradnik Fundacji Orange „Dezinformacja. Jak się przed nią chronić?

Deepfake

To nowe zagrożenie, które jeszcze nie jest powszechnie znane, ale niestety – prędzej czy później – zostanie rozpowszechnione i wtedy stanie się bardzo poważnym problemem.  

Określenie „deepfake” pochodzi od dwóch angielskich zwrotów: „deep learning” (głębokie uczenie) oraz „fake” (fałsz). Deepfake to taka obróbka dźwięku i obrazu, najczęściej w materiałach wideo, która ma na celu stworzenie fałszywej ścieżki dźwiękowej i dopasowanego do niej obrazu, za pomocą sztucznej inteligencji. Pozwala tworzyć zmanipulowane filmy, które są dziś prawie niemożliwe do odróżnienia od tych, które zostały zrealizowane w tradycyjny sposób i są autentyczne.  

Cechy deepfake’ów:

  • pojawiają się w materiałach, na których występują ludzie;
  • bazują na wcześniej nagranym, autentycznym materiale, który jest przerabiany.

W efekcie dostajemy film, na którym na przykład znany polityk mówi coś, czego w rzeczywistości nigdy nie powiedział – jednak patrząc na nagranie widzimy tego właśnie polityka, który mówi takie słowa!

Przed erą deepfake’ów materiały wideo były jednymi z najbardziej wiarygodnych – trudno było je zmanipulować tak, by podłożyć komuś fałszywą wypowiedź, dopasowaną do mimiki twarzy. W deepfake’ach to możliwe: sztuczna inteligencja dopasowuje ruchy twarzy osoby do nowej ścieżki dźwiękowej. Niestety, nie ma obecnie powszechnie dostępnych narzędzi, które umożliwiałyby wykrycie deepfake’a.  

Rysunek 2. Zrzut ekranu z filmu przedstawiającego technologię umożliwiającą tworzenie deepfake’ow, za pomocą której można podszywać się pod kogoś innego. W filmie posłużono się wizerunkiem Prezydenta RP, Andrzeja Dudy
Źródło: https://www.youtube.com/watch?v=zA0W8DadBW0&t=17s&ab_channel=emce%E2%96%A1 

Tworzenie fałszywych person

Tworzenie fałszywych person, czyli nieistniejących postaci, które w sieci mają rozpowszechniać określone treści, to zjawisko częstsze niż można przypuszczać. Chodzi tu nie o anonimowe konta, lecz o personę, która ma sprawiać wrażenie autentycznego człowieka, uznawanego za wiarygodne źródło informacji. W dezinformacji rosyjskiej ten sposób wykorzystywany jest często do tworzenia fałszywych dziennikarzy lub blogerów, czasami także ekspertów.  

Teorie spiskowe

Teoria spiskowa to specyficzny rodzaj narracji, który ma służyć wyjaśnieniu jakiegoś zdarzenia, sytuacji czy zjawiska, w opozycji do powszechnie uznawanej, oficjalnej wersji. Opiera się na przekonaniu (nie zawsze wprost artykułowanym), że najważniejsze informacje dotyczące tematów publicznych są ukryte, za sprawą niejawnych działań osób lub grup, współpracujących ze sobą w celu osiągnięcia własnej korzyści, kosztem interesu zbiorowości. Szerzone w ten sposób przekonania są niepotwierdzone wiarygodnymi dowodami, choć przekazywać je mogą osoby uważane za autorytety.  

W czasach kryzysowych (np. podczas pandemii czy w czasie wojny) rośnie popularność teorii spiskowych, ponieważ pozornie porządkują one świat według znanych odbiorcom zasad, a w efekcie niwelują poczucie niepewności, bardzo trudne do wytrzymania w dłuższym okresie. Choć bywają najbardziej nieprawdopodobne, przywracają (pozornie!) poczucie bezpieczeństwa – nawet wtedy, gdy dowodzą istnienia pedofilskiego spisku światowych przywódców przeciwko ludzkości czy przepowiadają wojnę z pozaziemską rasą reptilian. Bezpieczeństwo odbiorcom przynosi świadomość, że zasady, rządzące opisywanym w ten sposób światem, są znane – dzięki temu łatwo określić, kto jest dobry, a kto zły, wróg jest widoczny i nazwany, a przyczyny kryzysu łatwo „zrozumieć” (przypisując je do znanych reguł). Teoria spiskowa zazwyczaj wydaje się logiczna, w rzeczywistości jednak ma wiele słabych punktów, które pozwalają wykazać jej nieprawdziwość. Wyznawcy takiej teorii pomijają jednak jej słabości i nie chcą angażować się w weryfikację podanych informacji.  

Kupowanie sieciowych reakcji

Dziś każdy, kto chce manipulować odbiorcami za pomocą mediów społecznościowych i może na ten cel przeznaczyć pieniądze, bez problemu zdobędzie łatwe w obsłudze narzędzia do manipulacji ilościowej. Dzięki nim wygra sondę w sieci, wygeneruje korzystne dla siebie komentarze pod postami czy zaskoczy konkurencję liczbą wyświetleń swego filmu – bo po prostu kupi sobie reakcje.  

Manipulacja wynikami ilościowymi realizowana jest za pomocą kilku narzędzi:

  • reakcje pochodzą z fałszywych kont sterowanych automatycznie, czyli z kont – botów,  
  • reakcje pochodzą ze specjalnych platform online (powstają one głównie w krajach rozwijających się, często w Azji), których pracownicy ręcznie realizują zamówienia ilościowe. To usługa droższa, bo trudniejsza do wykrycia,  
  • istnieją również tzw. giełdy lajków – czasem nawet bezpośrednio na Facebooku, działają jako grupy, na których wstawia się posty po to, by uzyskać pod nimi reakcje w zamian za zostawienie swoich reakcji pod postem kogoś innego,  
  • reakcje generuje specjalne oprogramowanie, które wykorzystuje dostęp do konta bez wiedzy jego użytkownika.  

Koszt wykupienia kilkunastu tysięcy lajków na Facebooku to zaledwie kilkaset złotych, podobnie wyglądają ceny innych reakcji. Choć kupowanie reakcji, a więc generowanie fałszywego ruchu w sieci, to działanie nieetyczne, obecnie nie jest nielegalne.  

Cel dezinformacji

Celem akcji dezinformacyjnych zawsze jest wprowadzenie w błąd, spowodowanie powstania obrazu świata niezgodnego z rzeczywistością i wywołanie określonych efektów w postaci: podejmowania przez odbiorcę błędnych decyzji, wytworzenia konkretnego poglądu, podjęcia konkretnego działania lub przeciwnie – zaniechania działania.

Dlaczego dezinformacja działa?

Na to, czy dezinformacja odniesie skutek, wpływają czynniki wewnętrzne (psychologiczne) i zewnętrzne (związane z działaniem algorytmów platform społecznościowych).

I. Czynniki psychologiczne

  • Reakcje emocjonalne: Odbiorcy częściej zwracają uwagę na wiadomości negatywne lub budzące podziw niż na pozytywne lub neutralne. Artykuły czy wpisy dementujące fake newsy rozchodzą się słabiej i budzą niższe zainteresowanie niż sam fake news – zazwyczaj są neutralne i nie wzbudzają tak silnych emocji. Jeśli przeczytana treść wzbudza skrajne emocje, np. wściekłość lub niepohamowaną radość, stanowi to wyraźną wskazówkę, że należy sprawdzić inne źródła w celu potwierdzenia wiarygodności danej treści. W wielu przypadkach dezinformacja nie służy informowaniu, lecz raczej wzbudzeniu silnego gniewu lub strachu.  
  • Wpływ społeczny: Działają również zasady wpływu społecznego, a zwłaszcza:

    • Zasada społecznego dowodu słuszności: człowiek, który nie wie, jaka decyzja lub jaki pogląd jest słuszny/właściwy, opowiada się za decyzją/poglądem takim, jak większość grupy.  
    •  
    • Zasada autorytetu: polega ona na większej skłonności do posłuszeństwa wobec osób, które uważane są za autorytety. To tłumaczy, dlaczego na zachowania ludzi dziś ogromny wpływ mają celebryci, youtuberzy/youtuberki i inni sieciowi influencerzy/influencerki.  
    •  
  • Silne emocje i trudne sytuacje: Kiedy wierzymy w fałszywe informacje? Kiedy działają silne emocje – wówczas traci znaczenie prawda jako obiektywna wartość. Nowe, trudne, nieprzewidywalne sytuacje oraz silne emocje uruchamiają inne niż zazwyczaj potrzeby i inne mechanizmy reagowania ludzi. Destabilizacja i chaos wywołują potrzebę szybkiego uporządkowania rzeczywistości. Strach, frustracja, niepewność wywołują potrzebę poczucia bezpieczeństwa i stabilności. Powodują zamknięcie intelektualne, podejrzliwość, ale też rosnącą potrzebę przynależności do grupy. W trudnych emocjonalnie sytuacjach okazuje się, że dezinformacja (w różnych formach) może mieć zdolność zaspokajania emocjonalnych potrzeb. Fake newsy i teorie spiskowe potrafią szybko niwelować niepewność, porządkując świat według rozpoznawalnego schematu – za ich pomocą da się bowiem „poukładać” emocje i nowe wiadomości zgodnie ze znanym wcześniej porządkiem. I odzyskać wewnętrzny spokój, który staje się wtedy wartością nadrzędną.  
  • Niski poziom zaufania społecznego: Osoby z niskim poziomem zaufania społecznego częściej szukają informacji poza systemem, wierzą własnym autorytetom i własnym wynikom wyszukiwania w internetowych wyszukiwarkach, a nie zewnętrznym, uznanym przez system autorytetom czy instytucjom. Duże znaczenie ma też dla nich tzw. „marketing szeptany”, czyli informacje uzyskiwane od rodziny, przyjaciół, znajomych. Często ich opinie stają się ważniejsze niż dane prezentowane w oficjalnej debacie publicznej.  
  • Silna polaryzacja społeczna: Polaryzacja to rozłam systemu wartości w ważnych dla danego społeczeństwa obszarach życia. Podstawowe wartości nie są podzielane przez większość społeczeństwa, konflikty są utrwalane. Silna polaryzacja niszczy instytucje demokratyczne, niszczy wspólnotę, tworząc zamiast niej dwie przeciwstawne grupy: „my” i „oni”. Polaryzacja w Polsce oscyluje na bardzo wysokim poziomie, co wskazuje na poważne różnice poglądowe, dotyczące wszystkich kluczowych kwestii politycznych. Przy silnej polaryzacji społecznej często działają dwa znane błędy myślowe: efekt potwierdzenia i efekt grupy.  
    • Efekt potwierdzenia to poszukiwanie informacji, które potwierdzają to, co już myślimy na dany temat. Każda informacja, która potwierdza nasze poglądy, jest uznawana za prawdziwą. Odrzucane są natomiast te, które zmuszają do rewidowania poglądów. W takiej sytuacji newsy oceniane są nie pod kątem ich wiarygodności, lecz dopasowania do własnych opinii.  
    •  
    • Efekt grupy polega na faworyzowaniu własnej grupy i defaworyzowaniu grupy przeciwnej – grupy „innych”, „onych”. Wszystko, co robią „nasi”, jest dobre, kiedy nawet to samo zrobią „inni” – jest złe. „Inni” są też oskarżani o wszystkie negatywne działania, cechy etc.. W takim układzie społecznym ludzie łatwo wierzą w dezinformację, która pozwala im zachować pozytywny obraz swojej grupy oraz defaworyzować grupę przeciwną.  
    •  

II. Algorytmy mediów społecznościowych

Algorytm to swego rodzaju przepis postępowania, który prowadzi do rozwiązania ustalonego problemu, przez wykonanie określonego ciągu czynności. Współcześnie algorytmy wykorzystywane są w różnych dziedzinach życia. W Internecie najczęściej odpowiadają za porządkowanie czy ustalanie hierarchii informacji, pojawiających się w nieprzerwanym strumieniu wiadomości. Algorytmy używane przez platformy społecznościowe (a obecnie coraz częściej także przez portale informacyjne), sprawiają, że każdy użytkownik mediów społecznościowych widzi na swoim timeline’e inne wpisy – są one tak dobrane, by odpowiadały jego dotychczasowym reakcjom i zainteresowaniom, a więc – spersonalizowane. Algorytmy odpowiadają także za personalizację wyników w wyszukiwarkach internetowych.  

Personalizacja wyników wyszukiwania i widocznych w social mediach treści odbywa się za pomocą mierzenia wyników wcześniejszych wyszukań, polubionych treści, reakcji oraz wszelkich innych zgromadzonych danych, np. w trakcie użytkowania aplikacji, zainstalowanych na telefonie komórkowym użytkownika.  

Algorytmy platform społecznościowych wyświetlają nam to, co lubimy, ale także to, co lubią inni. Czyli pokazują nam na timeline`ach wpisy popularne, budzące największe zainteresowanie. Nie wiadomo dokładnie, jak definiowana jest popularność (np. jaka liczba reakcji o niej świadczy), ponieważ żadna platforma społecznościowa nie ujawniła dotychczas swego algorytmu. Jednak im więcej reakcji wywoła dany wpis w krótkim czasie od publikacji, tym częściej jest wyświetlany innym użytkownikom.  

A ponieważ najwięcej reakcji budzą treści skandalizujące, wywołujące silne, negatywne emocje lub podziw, powstaje prosty ciąg zależności: emocjonujący wpis wywołuje dużo reakcji, dlatego jest zauważany przez algorytmy, które wyświetlają go większej liczbie osób. To generuje kolejny wzrost reakcji i dalsze podbijanie treści przez algorytmy. Schemat ten powtarza się wielokrotnie. Rodzi się wiral – treść rozchodzi się „wirusowo”, udostępniana przez kolejnych, niezwiązanych ze sobą użytkowników. Właśnie ten mechanizm sprawia, że algorytmy mediów społecznościowych sprzyjają popularności fałszywych informacji w Internecie.

Jak walczyć z dezinformacją?

Walka z dezinformacją to proces ciągły i dynamiczny, który wymaga zaangażowania na wielu poziomach. Istnieje szereg działań, które mogą pomóc ograniczyć rozpowszechnianie dezinformacji i zminimalizować jej negatywne skutki.

Rysunek 3. Jak radzić sobie z dezinformacją? 12 zasad Stowarzyszenia Demagog
Źródło: Jak radzić sobie z dezinformacją? 12 zasad Stowarzyszenia Demagog

1. Fact-checking

Fact-checking, czyli weryfikacja faktów, jest podstawowym narzędziem w walce z dezinformacją. Polega na sprawdzaniu prawdziwości informacji i dementowaniu fałszywych doniesień.

  • Działania indywidualne: Każdy użytkownik internetu powinien stosować fact-checking na własną rękę, zanim udostępni jakąkolwiek informację. Należy zweryfikować źródło, sprawdzić autora i porównać daną informację z innymi źródłami. Warto korzystać z dostępnych narzędzi, takich jak wyszukiwanie obrazem, które pozwala na zweryfikowanie autentyczności zdjęć.  
  • Działania systemowe: Istnieją portale fact-checkingowe, które profesjonalnie zajmują się weryfikacją informacji i dementowaniem fake newsów. Należy wspierać ich działalność i regularnie korzystać z ich zasobów. Platformy społecznościowe również powinny współpracować z fact-checkerami, oznaczać i usuwać fałszywe treści oraz ograniczać zasięg kont rozpowszechniających dezinformację.  
    • Przykłady portali fact-checkingowych: Stowarzyszenie Demagog (demagog.org.pl), Agencja AFP, Konkret24, Wojownicy Klawiatury, Fake Hunter Polskiej Agencji Prasowej, OKO.press, Instytut Badawczy NASK, euvsdisinfo.eu.  
    •  

2. Edukacja i świadomość

Edukacja i podnoszenie świadomości na temat dezinformacji to kluczowe elementy budowania odporności społecznej.

  • Działania indywidualne: Każdy użytkownik internetu powinien rozwijać swoje umiejętności medialne, uczyć się krytycznego myślenia i analizy informacji. Świadomość mechanizmów dezinformacji i tego, jak działają algorytmy mediów społecznościowych, pozwala na bardziej świadome korzystanie z internetu.  
  • Działania systemowe: Niezwykle ważne jest wprowadzanie edukacji medialnej do szkół, organizowanie kampanii społecznych i promowanie inicjatyw edukacyjnych.  
    • Przykłady inicjatyw edukacyjnych: Megamisja, #SuperKoderzy, kurs Precobias, Dzień Bezpiecznego Internetu, Lekcja: Enter.  
    •  

3. Odpowiedzialność użytkowników

Każdy użytkownik internetu ponosi odpowiedzialność za swoje działania w sieci.

  • Działania indywidualne: Użytkownicy powinni być świadomi tego, jak rozpowszechniają się fałszywe treści i jakie mogą być tego konsekwencje. Należy zachować szczególną rozwagę przy udostępnianiu informacji, reagowaniu na nie i komentowaniu.  
  •  

4. Działania platform społecznościowych

Platformy społecznościowe odgrywają istotną rolę w walce z dezinformacją.

  • Przykłady działań: Platformy powinny współpracować z fact-checkerami, usuwać fałszywe treści, ograniczać zasięg kont rozpowszechniających dezinformację, promować różnorodność informacji, modyfikować algorytmy, zwiększać transparentność mechanizmów targetowania reklam, wprowadzać zabezpieczenia dla spersonalizowanych reklam.  
    • Community Notes: Niektóre platformy wprowadzają narzędzia takie jak „Community Notes”, które pozwalają użytkownikom na dodawanie kontekstu do wpisów i oznaczanie potencjalnych dezinformacji.

5. Inne działania

  • Wsparcie dla niezależnych fact-checkerów: Organizacje fact-checkingowe odgrywają kluczową rolę w weryfikacji informacji, dlatego ważne jest wspieranie ich pracy.
  • Promowanie odpowiedzialności mediów tradycyjnych: Media tradycyjne również powinny dbać o rzetelność informacji i dokładnie je weryfikować przed publikacją.  
  • Współpraca międzynarodowa: Dezinformacja często ma charakter międzynarodowy, dlatego współpraca między krajami i organizacjami jest kluczowa.  
  • Działania legislacyjne: Rządy powinny wprowadzać regulacje ograniczające dezinformację, ale z poszanowaniem wolności słowa.  
  • Odpowiedzialność reklamodawców: Firmy i reklamodawcy powinni dbać o to, aby ich reklamy nie pojawiały się przy treściach dezinformacyjnych.  
  • Rola społeczeństwa obywatelskiego: Organizacje pozarządowe i aktywiści mogą odgrywać ważną rolę w ujawnianiu dezinformacji i monitorowaniu działań platform.

Rysunek 4. Zgłaszanie strony na Facebooku
Źródło: Poradnik Fundacji Orange „Dezinformacja. Jak się przed nią chronić?”

Podsumowanie

Dezinformacja to zjawisko, które towarzyszy ludzkości od dawna, ale w dobie internetu i mediów społecznościowych stało się szczególnie niebezpieczne. Rozpowszechnianie fałszywych informacji może prowadzić do wielu negatywnych skutków, takich jak podważanie zaufania do mediów i instytucji, podziały społeczne, negatywny wpływ na zdrowie publiczne, manipulowanie wyborami i polityką, a nawet straty ekonomiczne.  

Walka z dezinformacją jest trudnym, ale nie niemożliwym zadaniem. Wymaga ona zaangażowania na wielu poziomach:

  • Indywidualnego: Rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia, weryfikowanie informacji, ostrożność w mediach społecznościowych.  
  • Systemowego: Współpraca platform społecznościowych, wsparcie dla fact-checkerów, promowanie edukacji medialnej, odpowiedzialność mediów tradycyjnych, działania legislacyjne.  
  • Społecznego: Aktywność organizacji pozarządowych, inicjatywy edukacyjne, reagowanie na dezinformację.  

Ważne jest, aby pamiętać, że dezinformacja stale ewoluuje, a walka z nią to proces ciągłego uczenia się i adaptacji. Kluczem do sukcesu jest edukacja, świadomość, krytyczne myślenie i odpowiedzialne korzystanie z technologii.

 

Bibliografia

 

Autor: informatyk z blisko 30-letnim doświadczeniem w projektach badawczych, gdzie technologia spotyka się z realnymi potrzebami człowieka. Umiarkowany entuzjasta i osoba o interdyscyplinarnych zainteresowaniach, potrafiąca przedstawiać złożone zagadnienia technologiczne w sposób wyważony i przystępny.

slot demo
https://jdih.menlhk.go.id/slot-gacor-online/
https://www.oceanic-saunas.eu/rtp-live/
https://majorzeman.eu/slot-demo/
https://www.psychopsy.com/toto-sgp/
https://www.oceanic-saunas.eu/slot-demo/
https://www.rioquente.com.br/slot-demo/
https://www.parcoursmetiers.tv/uploads/slot-demo/
https://chavancentre.org/slot-demo/
https://drift82.com/togelsgp/